Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Tarihi Türk Dili Metinleri TDE512037.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiYüksek Lisans
Dersin TürüSeçmeli @ Türk Dili ve Edebiyatı ABD Eski Türk Dili Tezli Yüksek Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimTürk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüZühal Ölmez
Dersi Veren(ler)Zühal Ölmez
Asistan(lar)ıZeynep Pınar Can
Dersin AmacıArap harfli Tarihi Türk yazı diliyle yazılmış metinleri okumak, metinler aracılığıyla söz konusu dönemin dil özelliklerini pekiştirmek ve metinler aracılığıyla söz konusu dönemin söz varlığı bilgilerini arttırmak.
Dersin İçeriğiArap tarihî Türk yazı diliyle yazılmış daha önce diğer derslerde okudukları metinlerle örtüşmeyen kısımlar okutulup dil özellikleri ve sözcüklerin etimolojileri, yapısı incelenecek.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Arat, Reşid Rahmeti (1947), Kutadgu Bilig, I, Metin, İstanbul, IV-LIX 65
  • Arat, Reşit Rahmeti (1959). Kutadgu Bilig, II, Tercüme. Ankara: TTK Yayınları
  • Arat, Reşit Rahmeti (Hazırlayanlar: Kemal Eraslan, Osman F. Sertkaya, Nuri Yüce) (1979). Kutadgu Bilig, III-İndeks.İstanbul: TKAE Yayınları.
  • Boeschoten, H. E., M. Vandamme - S. Tezcan (hzl.) (1995). Al-Rabghūzī, The Stories of the Prophets: Qiṣaṣ al-Anbiyā’, An Eastern Turkish Version, I-II, Leiden
  • Clauson, Sir Gerard (1972). An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Oxford
  • Dankoff, Robert ve James KELLY, (1985): Maḥmūd al-Kāšγarī: Compendium of the Turkic Dialects (Dīwān Luγāt at-Turk), I: Cambridge: Sources of Oriental Languages and Literatures 7, Turkish Sources VII.
  • Erdal, Marcel (1991). Old Turkic Word Formation: A Functional Approach to the Lexicon,. I-II, Wiesbaden.
  • Kaçalin, Mustafa S. (Çeviren), ÖLMEZ, Mehmet (Yayına Hazırlayan). (2019). Dîvânu Lugâti’t-Türk, Mahmûd el-Kâşgarî, İstanbul: Kabalcı.
  • Karamanlıoğlu, Ali Fahmi (1978). Seyf-i Sarâyî: Gülistan Tercümesi (Kitâb Gülistan bi't-türkî), MEB, İstanbul 1978, TDK, Ankara 1989 (tıpkıbasım ile).
  • Ölmez, Mehmet (2021). Orhon-Uygur Hanlığı Dönemi Moğolistan’daki Eski Türk Yazıtları Metin-Çeviri-Sözlük. (Yenilenmiş-Genişletilmiş 4. Baskı) Ankara: BilgeSu Yayınları.
  • Ölmez, Mehmet (2021). Köktürkçe ve Eski Uygurca Dersleri. (Yenilenmiş 3. Baskı) İstanbul: Kesit Yayınları.
  • Ölmez, Zühal, (2020). Ebulgazi Bahadır Han, Şecere-yi Terakime, TDK Yayınları, Ankara.
  • Ölmez, Zühal (2021), Ebulgazi Bahadır Han, Şecere-yi Türk,Türk’ün Soyağacı. Metin-Çeviri-Tıpkıbasım, BilgeSu Yayınları, Ankara.
  • Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, A Viyana Nüshası, Wien, ÖNB, Cod. A. F. 13, Tıpkıbasım, Ankara 2015.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler, tarihî Türk yazı dilleriyle yazılmış eserleri okuyabilme/yorumlayabilme becerisini geliştirir.
  2. İlgili dönemin dil özellikleri hakkında bilgi edinir.
  3. Tarihî Türk yazı dilleriyle yazılmış metinlerden örnekler okuyarak uygulamalı olarak ilgili dönemin söz dağarcığını ve dil özelliklerini öğrenir.
  4. Karahanlı Türkçesi ve Harezm Türkçesi ile yazılmış örnek metinleri okuyup inceleyebilir.
  5. Kıpçak Türkçesi, Çağatay Türkçesi ve Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış örnek metinleri okuyup inceleyebilir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Dersin içeriği ve kaynakları hakkında bilgi verilecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
2Karahanlı Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
3Karahanlı Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
4Karahanlı Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
5Karahanlı Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
6Harezm Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
7Harezm Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Kıpçak Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
10Kıpçak Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
11Çağatay Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
12Çağatay Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
13Çağatay Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
14Eski Anadolu Türkçesiyle yazılmış örnek metin okutulup incelenecekKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri120
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati133
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması139
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer120
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)120
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)130
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok