Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Müzecilik ve Önleyici KorumaKVK107223200
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu @ Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimKültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü
Dersin KoordinatörüMehmet Fevzi UĞURYOL
Dersi Veren(ler)Mehmet Fevzi UĞURYOL, Nevra Ertürk Güngör
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıKonservatör-restoratörün çalışma ortamlarından biri olan müzelerin işleyişi, birimleri, konservatör-restoratörün müzelerdeki görevleri, müzecilik tarihi ve faaliyetleri, müze koleksiyonlarının korunmasında önleyici korumanın rolü ve yöntemlerinin uygulanması hakkında bilgi kazandırmak.
Dersin İçeriğiMüzenin tanımı; müzenin toplumsal rolü, amaç ve işlevleri; müze türleri; müzecilik ve ilgili alanlarda çalışan kurumlar; müzelerin sosyal, kültür ve politik tarihi; tarihsel süreç içinde değişen müzecilik anlayışı ve yeni müzecilik yaklaşımı; müzecilik alanında tartışılan kavramlar; Türkiye’de müzeler ve müzeciliğin tarihi; konuyla ilgili ulusal ve uluslararası yasalar ve yönetmelikler; müzedeki birimlerin/mekânların tanımı, işlevleri; personel şeması; müze personelinin görev ve sorumlulukları; koleksiyon yönetimi; müze dokümantasyonu; müzelerde sergileme ve depolama; önleyici koruma alanında kullanılan terimlerin, kavramların tanımlanması; müzelerde denetlenmesi gereken çevresel koşullar ve denetimsiz koşulların koleksiyonlarda sebep olduğu bozulmalar; tarihi binalar ve müzelerde nem ölçme yöntemleri ve nem denetimi; müzelerde UV, IR ve görünür ışınımların denetimi; müzelerde kirleticilerin denetimi; metal kuponlarının belirteç olarak kullanılması; müzelerde haşere denetimi; depo alanlarında ve sergi salonlarında alınabilecek önlemler; sergileme, depolama mobilya ve malzemelerinin koleksiyonları bozucu etkisi ve güvenli malzemelerin seçimi; koleksiyon nesnelerine envanter numarası yazımında kullanılan etkisiz malzemeler; koleksiyon güvenliği ve risk yönetimi.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu. Kuram ve Uygulama, Doğan Kuban, YEM Yayınları, İstanbul, 2000.
  • Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, Zeynep Ahunbay, YEM Yayınları, İstanbul, 1996.
  • The Architectural Theory of Viollet-le-Duc. Readings and Commentary, Hearn, M. F. (eds.) Boston: MIT Press, 1995.
  • Mimari Restorasyon Koruma Teknik ve Yöntemleri, Lory Zakar ve K. Kutgün Eyüpgiller, YEM Kitabevi, İstanbul, 2015.
  • Kültürel Miras Mevzuatı, Mustafa Servet Akbolat (edit.), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 2012.
  • International Cultural Heritage Law, Janet Blake, Oxford Press, UK, 2015.
  • Eski Eserler ve Müzelerle İlgili Mevzuat, Anadolu Medeniyetleri Müzesi Koruma ve Yaşatma Derneği Yayınları, Ankara, 1996.
  • Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması. E. Madran, N Özgönül, TMMOB Mimarlar Odası Yayını, Ankara, 2005.
  • Uluslararası Alanda Kültür Varlıklarının Korunması. Sibel Özel, Alkım Yayınları, İstanbul, 1998.
  • Tarihi Çevre Bilinci, Cevat Erder, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, Ankara, 1975.
  • Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, Doğan Hasol, YEM Yayınları, İstanbul, 1988.
  • Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu, Doğan Kuban, YEM Yayınları, İstanbul, 2000.
  • Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Hukuku, Nusret İlker Çolak, On İki Levha Yayıncılık, 2015.
  • Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, Emre Mardan, Mimarlar Odası Yayını, Ankara, 2005.
  • Türk Arkeolojisinin Sorunları ve Koruma Politikaları, Mehmet Özdoğan, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2001.
  • 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesi Hakkındaki Kanun Taslağına, Gerekçeleriyle Birlikte Öneriler, Ercan Tatar vd. (haz.), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul,1993.
  • İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez Laboratuarı. Müzelerde Koruma: Çevresel Koşulların Denetimi. İstanbul: TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü, 1987.
  • Cass, R. Glenn, James R. Druzik, Daniel Grosjean, William W. Nazaroff, Paul M. Whitmore, Cynthia L. Wittman. 1989. Protection of Works of Art From Atmospheric Ozone. Marina del Rey, CA: The Getty Conservation Institute.
  • Selwitz, Charles, Shin Maekava. 1998. Inert Gases In The Control Of Museum Insect Pests. Los Angeles, CA: The Getty Conservation Institute.
  • Nazaroff, William W., Mary P. Ligocki, Lynn G. Salmon, Glen R. Cass, Theresa Fall, Michael C. Jones, Harvey I. H. Liu, Timothy Ma. 1993. Airborne Particles in Museums. California: The Getty Conservation Institute.
  • Uğuryol, Mehmet. 2012. “Müzelerde Kirlilik Denetimi”. Müze Bilimin ABC’si. ed. Nevra Ertürk ve Hanzade Uralman. İstanbul: Ege Yayınları, ss. 115-133.
  • Uğuryol, Mehmet. 2012. “Müzelerde İklim Denetimi”. Müze Bilimin ABC’si. ed. Nevra Ertürk ve Hanzade Uralman. İstanbul: Ege Yayınları, ss. 97-114.
  • Thomson, Garry. 1994. The Museum Environment. 2. bs. Oxford: Butterworth-Heinemann.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Müzecilikle ilişkili terminolojiye ve temel kavramsal bilgiye sahip olur.
  2. Müzeciliğin ilişkili olduğu disiplinlerarası etkileşimi kavrar.
  3. Müzeciliğin kuramsal ve uygulamalı çalışmaları hakkında bilgi birikimine sahip olur.
  4. Önleyici korumayla ilgili sorunları tespit edebilir, tanımlayabilir, bireysel ve ekip olarak ve çözüm önerileri geliştirebilir.
  5. Koleksiyonlarda oluşabilecek bozulmaları gözlemleyebilir.
  6. Malzemelerine göre koleksiyonlar için önleyici koruma yöntemlerine karar verebilir
  7. Bağıl nem ve zararlı ışınımları ölçebilir ve bunlara karşı önlem alabilir.
  8. Haşerelere karşı önlem alabilir.
  9. Farklı türdeki koleksiyonları uygun depolama yöntemlerini bilir.
  10. Müzelerde koleksiyonları tehdit eden risklerin farkında olur ve önlemler alabilir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5DÖÇ-6DÖÇ-7DÖÇ-8DÖÇ-9DÖÇ-10

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Müzenin tanımı, toplumsal rolü, amaç ve işlevleri, müze türleri. Müzecilik ve ilgili alanlarda çalışan kurumlar.
2Müzelerin sosyal, kültür ve politik tarihi. Tarihsel süreç içinde değişen müzecilik anlayışı ve yeni müzecilik yaklaşımı. Müzecilik alanında tartışılan kavramlar.
3Türkiye’de müzeler ve müzeciliğin tarihi. Konuyla ilgili ulusal ve uluslararası yasalar ve yönetmelikler.
4Müzedeki birimlerin/mekânların tanımı, işlevleri, personel şeması, müze personelinin görev ve sorumlulukları.
5Koleksiyon yönetimi. Müze dokümantasyonu. Müzelerde sergileme ve depolama.
6Önleyici koruma alanında kullanılan terimlerin, kavramların tanımlanması. Müzelerde denetlenmesi gereken çevresel koşullar ve denetimsiz koşulların koleksiyonlarda sebep olduğu bozulmalar.
7Tarihi binalar ve müzelerde nem ölçme yöntemleri ve nem denetimi.
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Müzelerde UV, IR ve görünür ışınımların denetimi.
10Müzelerde kirleticilerin denetimi. Metal kuponlarının belirteç olarak kullanılması.
11Müzelerde haşere denetimi.
12Depo alanlarında ve sergi salonlarında alınabilecek önlemler. Sergileme, depolama mobilya ve malzemelerinin koleksiyonları bozucu etkisi ve güvenli malzemelerin seçimi. Koleksiyon nesnelerine envanter numarası yazımında kullanılan etkisiz malzemeler.
13Koleksiyon güvenliği ve risk yönetimi.
14 Ara sınav 2, konu tekrarı
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar260
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması122
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)29
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)19
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok