Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Matematik TarihiMAT454035300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Matematik Lisans Programı
Seçmeli @ Fen Bilgisi Eğitimi Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMatematik Bölümü
Dersin KoordinatörüErdoğan Mehmet Özkan
Dersi Veren(ler)Erdoğan Mehmet Özkan, Adem Cengiz Çevikel
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBu dersin amacı, öğrencileri matematiksel düşüncenin gelişimi, matematiksel kavramların bulunuşu, kullanılışı ve hangi amaçlara hizmet ettiği hakkında bilgilendirmek ve bu bilgilerin günümüz matematiğine yansımalarını tartışmaktır. Ders aynı zamanda tarihsel bilgileri kapsadığından geçmişten günümüze kavramların ayrıntılarını da çok iyi bir şekilde öğretmektir.
Dersin İçeriğiMısır ve Mezopotamya’da matematik; Platon ve Ariston’un matematik çalışmaları, Öklid geometrisi; Çin ve Hindistan’da matematik; Türk İslam bilim adamları; Rönesans matematiği, logaritmanın bulunması, Descartes, Newton, Leibniz, Euler çağı, Öklidyan olmayan geometri, Fermat Teoremi, Bourbaki Okulu.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Aksoy, Yavuz. Matematik Tarihi I - II - III – IV. YTÜ Yayınları, 2001.
  • Önerilen Kaynaklar : Tübitak ve Diğer Popüler Bilim Kitaplar
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Yeni gelişmeleri yorumlayarak, katkı yapabileceklerdir.
  2. Mesleğin ulusal ve uluslararası etkilerini ölçebileceklerdir.
  3. Mesleki etiğe uygun hareket edebileceklerdir.
  4. Yaşam boyu öğrenmenin önemini algılayabileceklerdir.
  5. Öğrendiklerini günümüz matematiğinde yansımalarını tartışabileceklerdir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Konu Anlatımı: Matematik tarihine giriş

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Matematik tarihi içeriğine uygun örneklemeler verilmesi

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Atatürk tarafından derlenen analitik geometri kitabının günümüzde kullanılan konularının karşılaştırılarak tartışılması
1. Matematik tarihi ve içeriğini içeren kısmın okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 2, 1-22.

2. Mustafa Kemal Atatürk ve analitik geometri konusunu içeren bölümün okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 4, 350-358.
2Konu Anlatımı: Orta Çağ’da Türk İslam bilim adamları, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): İslam bilim adamlarının buluşları hakkında örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): İslam bilim adamlarının günümüze ulaşan eserlerinin bugünkü yerinin tartışılması
1. İslam bilim adamları ve çalışmalarını içeren bölümün okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 2, 35-86.
3Konu Anlatımı: Orta Çağ’da Avrupa matematiği, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk): Orta Çağ’da Avrupa matematiği ait örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bu döneme ait buluşların ait konuların kısaca tartışılması
1. Orta Çağ’da Avrupa matematiğine giriş kısmının okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 2, 101-103.

2. Fibonacci, Pacioli ve Da Vinci ile ilgili bölümün okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 2, 103-122.
4Konu Anlatımı: Orta Çağ’dan Aydınlık Çağ’a- XV. yüzyıl. Aydınlık Çağ’da Matematikteki Gelişmeler, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Bu evredeki konularla ilgili örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Dönemi içeren konuların kısaca tartışılması

Kısa Sınav 1 (15 dk.): Ders sonunda, derste işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması
1. Aydınlık Çağ’a girilirken bilimdeki hareketliliğe ait bölümün okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 2, 153-180. 2.

2. Kısa Sınav 1: (Fibonacci, Pacioli ve Da Vinci).
5Konu Anlatımı: Matematiği yöneten düşünür- Descartes, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Descartes’in cebir ve geometri konusu hakkında örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Descartes ve felsefesi hakkında kısa tartışmalar yapılması
1. Descartes ve matematiksel mirasına ait bölümün okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 2, 230-273
6Konu Anlatımı: Uzak Doğu'da matematik ve matematikçiler, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Çin ve Hint matematiği hakkında örneklemeler verilmesi

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bu bölgenin günümüz matematiğindeki yerinin tartışılması

Kısa Sınav 2 (15 dk.): Ters yüz edilmiş öğrenme (flipped learning) yöntemi çerçevesinde, ders başında, öğrenciye verilen ön hazırlık görevinde yer alan konuları içeren bir kısa sınavın yapılması
1. Hint matematiği ve matematikçilerine ait bölümün okunması Kaynak: Ders Kitabı, cilt 2, 277-378.

2. Çin matematiği ve matematikçilerine ait bölümün okunması Kaynak: Ders Kitabı, cilt 2, 337-343.

3. Kısa Sınav 2: (Uzakdoğu’da matematik)
7Konu Anlatımı: Altın Çağ ve matematik, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Dört önemli bilim adamı için örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bu dönemin buluşları hakkında kısa tartışma yapılması
1. Altın Çağ ve matematike ait giriş bölümünün okunması.

2. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 1-8. 2. Fermat, Pascal, Newton, Leibniz’e ait kısmın okunması Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 8-44.
8Ara Sınav 1
9Konu Anlatımı: Altın Çağ’da gelişmişlik süreci, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Bu dönemdeki bilim adamlarına ait örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bu bilim adamlarının döneme katkılarının tartışılması
1. Bernoulli ailesi, Euler, Lagrange ve Gauss’a ait kısmın okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 63-108.
10Konu Anlatımı: Altın Çağ’da matematiğin gelişen konuları-1, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Analiz ve cebir ile ilgili örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bu iki gelişen konunun günümüzdeki yeri üzerine tartışma yapılması

Kısa Sınav 3 (15 dk.): Ters yüz edilmiş öğrenme (flipped learning) yöntemi çerçevesinde, ders başında, öğrenciye verilen ön hazırlık görevinde yer alan konuları içeren bir kısa sınavın yapılması
1. Analiz fonksiyonlar teorisine ait kısmın okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3 143-189.

2. Cebir ve sayılar teorisine ait bölümün okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 189-230.

3. Kısa Sınav 3: (analiz ve cebir).
11Konu Anlatımı: Altın Çağ’da matematiğin gelişen konuları-2, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Geometri, topoloji ve diferansiyel denklemler ile ilgili örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bu üç gelişen konunun günümüzdeki yeri üzerine tartışma yapılması
1. Geometri ve topoloji ile ilgili kısmın okunması Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 230-275.

2. Diferansiyel denklemlere ait bölümün okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 275-294.
12Konu Anlatımı: Modern Bilim Çağı ve matematik-1, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Modern Mantık ve Kümeler Teorisi ile ilgili örneklemeler yaptırılması

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bu iki gelişen konunun günümüzdeki yeri üzerine tartışma yapılması

Kısa Sınav 4 (15 dk.): Ters yüz edilmiş öğrenme (flipped learning) yöntemi çerçevesinde, ders başında, öğrenciye verilen ön hazırlık görevinde yer alan konuları içeren bir kısa sınavın yapılması
1. Modern mantık ile ilgili kısmın okunması Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 312-338.

2. Kümeler teorisine ait kısmın okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 338-355.

3. Kısa Sınav 4: (modern mantık ve kümeler teorisi).
13Konu Anlatımı: Modern Bilim Çağı ve matematik-2, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk): Doğal sayıların gelişimi hakkında örneklemeler yaptırılması.

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Doğal sayıların günümüzdeki durumun tartışılması
1. Doğal sayılar kavramının gelişimi ve Peano, Dedekind ve diğer bilim adamlarına ait kısmın okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 355-385.
14Konu Anlatımı: 20. yüzyılda matematik-1, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk): Bu dönemde gelişen matematik hakkında örneklemeler yaptırılması.

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Bu dönem Avrupa’da matematik üzerine tartışma yapılması
1. Sayısal analiz, Bourbaki Okulu ve modern matematik ile ilgili kısmın okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 3, 417-453.
15Konu Anlatımı: 20. yüzyılda matematik-2, öğrenci sunumlarının yapılması

Sınıf-içi Uygulama (5 dk.): Bu dönemde Cumhuriyet Türkiye’sinde gelişen matematik hakkında örneklemeler yaptırılması.

Sınıf-içi Tartışma (5 dk.): Cumhuriyet dönemi Türkiye’de matematik üzerine tartışma yapılması
1. Cumhuriyet Türkiye’sinin matematikçileri ile ilgili kısmın okunması. Kaynak: Ders Kitabı, cilt 4, 344-426.
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım145
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği410
Ödev15
Sunum/Jüri110
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması145
Derse Özgü Staj
Ödev15
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği43
Projeler
Sunum / Seminer15
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)110
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)110
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok