| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|
| 1 | Konu anlatımı: Ders hakkında genel bilgilendirme ve giriş. Çeviri paradigmaları ve çevirmen söylemleri: "La Traduction et ses discours". “Le paradigme de la traduction”. Sınıf-içi Tartışma (20 dk.): Çeviri paradigmaları söylemlerinin tartışılması. Sınıf-içi Uygulama (20 dk.): “Çeviri paradigmaları söylemleri nedir?” sorusuna ilişkin bir metnin okunması, çevrilmesi ve yorumlanması. | 1. Okuma: Antoine Berman. 1989. "La Traduction et ses discours". Meta. 34/4. 672. 2. Okuma: Paul Ricœur. “Le paradigme de la traduction”. Sur la Traduction. Paris: Bayard. 21-33. |
| 2 | Konu anlatımı: Batılılaşma ve Çeviri. "Translation Policy and Tanzimat Reforms" - Özlem Berk Albachten. Sınıf-içi Tartışma (20 dk.): Batılılaşma ve çeviri konularının çeviri tarihi araştırmaları bağlamında tartışılması. | 1. Okuma: Judith Woodsworth. 2001. “History of Translation” Encyclopedia of Translation Studies (ed. M. Baker), London and New York: Routledge. 100-105. 2. Okuma: Özlem Berk Albachten. 2004. “Translation Policy and Tanzimat Reforms”. Translation and Westernisation in Turkey. İstanbul: Ege Yayınları. 19-48. |
| 3 | Konu Anlatımı: Tanzimat Dönemi'nde çevirinin edebiyat ve kültür dizgesini şekillendirmedeki tarihsel rolü. Çeviri tarihi araştırmalarının çeviribilimdeki yeri ve önemi. Kültür repertuarının çeviri yoluyla oluşumu. Sınıf-içi Okuma-Yorumlama-Tartışma (30 dk.): Karadağ’ın metninin kültür repertuarı vurgusuyla okunması, yorumlanması ve tartışılması. Kısa Sınav 1 (15 dk.): Dersin başında, önceki derslerde işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması. | 1. Okuma: Ayşe Banu Karadağ. 2012. “Çeviri Tarihimizde Fennî Romanlarla Bir Kültür Repertuarı Oluşturmak”. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi. 2012/2. 6. 45-73. 2. Okuma: James Holmes. 1972/2004. “Çeviribilim Adı ve Doğası” (çev. Ayşenaz Koş). Çeviri Seçkisi 2: Çeviriyi Düşünenler (ed. Mehmet Rifat). İstanbul: Sel Yayıncılık. 107-119. “The Name and Nature of Translation Studies”. The Translation Studies Reader (ed. Lawrence Venuti), London and New York: Routledge. 172-185. 3. Okuma: It |
| 4 | Konu Anlatımı: Tanzimat Dönemi'nde klasiklerin çevirileri ve yeniden çevirileri. Çoğul-dizge kuramı bağlamında bu çevirilere genel bakış. Sınıf-içi Okuma-Yorumlama-Tartışma (30 dk.): Karadağ’ın metninin Tanzimat Dönemi edebiyat ve kültür dizgesinin çeviri tarafından şekillendirilmesi vurgusuyla okunması, yorumlanması ve tartışılması. | 1. Okuma: Ayşe Banu Karadağ. 2006. “Osmanlıcada Jonathan Swift’in Gullivers Travels Adlı Yapıtı: Cüceler Memleketinde”. Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi. 2006. 16. 53-65. 2. Okuma: Itamar Even-Zohar. 1978/2000. “The Position of Translated Literature within the Literary Polysystem”. Lawrence Venuti (ed) The Translation Studies Reader, London and New York: Routledge.192-197. |
| 5 | Konu Anlatımı: Çeviri tarihi yazımı: “Why and How to Write Translation Histories?” Eşsüremlilik ve artsüremlilik. “Tanzimat'tan II. Meşrutiyet’e Çeviri Roman Hallerine Ön söz / Son Söz Tanıklıkları”. Sınıf-içi Okuma-Yorumlama-Tartışma (30 dk.): D’hulst ve Karadağ’ın metinlerinin Tanzimat Dönemi çevirilerinin rolü ve önemi vurgusuyla okunması, yorumlanması ve tartışılması. | 1. Okuma: Lieven D’hulst. 2001. “Why and How to Write Translation Histories?”. Emerging Views on Translation History in Brazil (ed. John Milton). Crop (Universidade de Sao Paulo). 6. 21-32. 2. Okuma: Ayşe Banu Karadağ. 2014. “Tanzimat'tan II. Meşrutiyet’e Çeviri Roman Hallerine Ön söz / Son Söz Tanıklıkları”. Metnin Halleri: Osmanlı'da Telif, Tercüme ve Şerh. İstanbul: Klasik Yayınları. 99-145. |
| 6 | Konu Anlatımı: “Tanzimat Dönemi çevirileri ve çevirmenleri. Medeniyetin dönüşümü. Sınıf-içi Okuma-Yorumlama-Tartışma (30 dk.): Paker ve Karadağ’ın metinlerinin Tanzimat Dönemi’ndeki “medeniyet algısı" vurgusuyla okunması, yorumlanması ve tartışılması. Kısa Sınav 2 (15 dk.): Dersin başında, önceki derslerde işlenen konuları içeren bir kısa sınavın yapılması. | 1. Okuma: Saliha Paker. 1987. “Tanzimat Döneminde Avrupa Edebiyatından Çeviriler, Çoğul-dizge Kuramı Açısından Bir Değerlendirme” (çev. A. Tükel). Metis Çeviri. 1. 31- 43. 2. Okuma: Ayşe Banu Karadağ. 2014. “Batı'nın Çevrilmesini “Medeniyet” Odağıyla Yeniden Okumak: Tanzimat Dönemi/Sonrası Çeviriler ve “Çekinceli” Cesur Çevirmenler”. Tanzimat ve Edebiyat - Osmanlı İstanbul’unda Modern Edebi Kültür. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 481-504. |
| 7 | Konu Anlatımı: "Edebiyatta Tercümenin Rolü" - Halide Edip Adıvar. “Çeviri Normlarının Doğası ve Çevirideki Rolü” – Gideon Toury. Sınıf-içi Tartışma (20 dk.): Halide Edip’in görüşlerinin çeviri normları bağlamında tartışılması ve örneklenmesi. | 1. Okuma: Halide Edip Adıvar. 1944. “Edebiyatta Tercümenin Rolü”. Edebiyatta Tercümenin Rolü (1942-43 Üniversite Konferanslarından Ayrı Bası). İstanbul: Kenan Matbaası. 264-276. 2. Okuma: Gideon Toury. 2000. “The Nature and Role of Norms in Translation”. The Translation Studies Reader (ed. Lawrence Venuti). London and New York: Routledge. 198-211. |
| 8 | Ara Sınav 1 | |
| 9 | Konu Anlatımı: Tanzimat Dönemi'nin en tanınmış çevirmeni: Ahmed Midhat Efendi ve çeviriye yaklaşımı. Sınıf-içi Tartışma (20 dk.): Ahmed Midhat Efendi’nin çeviri yaklaşımının tartışılması. | 1. Okuma: Işın Bengi Öner. 2006. “Çeviribilimde Bir Hace-i Evvel: Ahmet Mithat Efendi”. Merhaba Ey Muharrir! Ahmet Mithat Üzerine Eleştirel Yazılar. (ed. Nüket Esen & Erol Köroğlu). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. 338-346. |
| 10 | Konu Anlatımı: II. Meşrutiyet’ten Harf Devrimi'ne kadar yapılan roman çevirileri ve oluşturulan kültür repertuarı. Sınıf-içi Okuma-Yorumlama-Tartışma (30 dk.): Karadağ ve Bozkurt’un metninin tarih vurgusuyla okunması, yorumlanması ve tartışılması; çeviri yoluyla kültür repertuarının oluşturulmasının ve edebiyat ve kültür dizgesinin şekillendirilmesinin tartışılması. | 1. Okuma: Ayşe Banu Karadağ̆ ve Eshabil Bozkurt. 2014. “II. Meşrutiyet’ten Harf Devrimi'ne Kadar Osmanlıcaya Yapılan Roman Çevirilerinin Süreç Öncesi Normlar Bağlamında İrdelenmesi”. Humanitas - International Journal of Social Sciences. Bahar 2014/3. 85-94. |
| 11 | Konu Anlatımı: Çeviri tarihi ve kadın çevirmenler. Sınıf-içi Okuma-Yorumlama-Tartışma (30 dk.): Karadağ’ın metinlerin disiplinlerarası bir bakış açısıyla çeviribilim-kadın araştırmaları, tarih etkileşimi bağlamında okunup yorumlanması ve tartışılması. Kısa Sınav 3 (15 dk.): Dersin başında, bu hafta okunması gereken metinle ilgili kısa bir sınavın yapılması. | 1. Okuma: Ayşe Banu Karadağ. 2013. Çeviri Tarihimizde “Gözle Görülür” Bir Mütercime: Fatma Aliye Hanım”. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Aralık 2013. 37/2. 1-16. 2. Okuma: Ayşe Banu Karadağ. 2013. “Tanzimat Dönemi'nden İkinci Meşrutiyet Dönemi'ne Kadın Çevirmenlerin Çeviri Tarihimizdeki “Dişil” İzleri”. Humanitas - International Journal of Social Sciences. Bahar 2013/2. 105-126. |
| 12 | Konu Anlatımı: "Yabancı dil yaratımı" ve "kökensiz geri çeviri" kavramları. Sınıf-içi Tartışma (30 dk.): "Yabancı dil yaratımı" ve "kökensiz geri çeviri" kavramlarının tartışılması. | 1. Okuma: Ting Guo. 2017. “On Foreign Language Creation and Rootless Back Translation-A Case Study of Snow Flower and the Secret Fan.” Journal of Literature and Art Studies 7/10. 1354-1364. 2. Okuma: Qingyin Tu ve Changbao Li. 2017. “A Review on Textless Back Translation of China- Themed Works Written in English.” Studies in Literature and Language 14/1. 1-7. |
| 13 | Konu Anlatımı: Yeniden çeviriler ve yan metinler. Sınıf-içi Tartışma (30 dk.): Çeviri, yeniden çeviri, yanmetin vb. kavramların tartışılması. Kısa Sınav 4 (15 dk.): Dersin sonunda, bu hafta işlenen konuyla ilgili kısa bir sınavın yapılması. | 1. Okuma: Umut Can Gökduman & Ayşe Banu Karadağ. 2021. “Retraduction et paratexte : Les retraductions interlinguales des Misérables dans l’Empire ottoman et leurs retraductions intralinguales dans la Turquie moderne”. Moderna Språk, 115(4), 50–70. |
| 14 | Konu Anlatımı: “Türkiye Odaklı Çeviri Tarihi Araştırmaları, Kültürel Hafıza, Unutuş ve Hatırlayış İlişkileri” – Saliha Paker. Sınıf-içi Okuma-Yorumlama-Tartışma (30 dk.): Paker’in metninin Türk çeviri tarihindeki temel örneklerin hafıza, unutuş ve hatırlayış vurgusuyla okunması, yorumlanması ve tartışılması. | 1. Okuma: Saliha Paker. 2004. “Türkiye Odaklı Çeviri Tarihi Araştırmaları, Kültürel Hafıza, Unutuş ve Hatırlayış İlişkileri”. Journal of Turkish Studies (gen. ed. Şinasi Tekin & Gönül Alpay Tekin; ed. Zehra Toska). Kaf Dağının Ötesine Varmak, Günay Kut Armağanı 28/III. Harvard University. 275-284. |
| 15 | Konu Anlatımı: “Çeviri Yoluyla Geçmiş, Şimdi ve Gelecek Arasında Köprüler Kurmak" – Ayşe Banu Karadağ. Sınıf-içi Tartışma (20 dk.): Çeviri romanların Türk edebiyat ve kültür dizgesinde var oluş şekillerinin tarihsel açıdan geçmiş, şimdi ve gelecek vurgusuyla tartışılması. | 1. Okuma: Ayşe Banu Karadağ. 2019. “Çeviri Yoluyla Geçmiş, Şimdi ve Gelecek Arasında Köprüler Kurmak”. Çeviribilimde Araştırmalar (ed. Seda Taş). İstanbul: Hiperyayın. 33-58. |
| 16 | Final | |
