Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Çeviribilim Odağında Temel YaklaşımlarBDE612337.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiDoktora
Dersin TürüSeçmeli @ Batı Dil. ve Edeb. ABD Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Doktora Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimBatı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüSafiye Gül Avcı Solmaz
Dersi Veren(ler)Safiye Gül Avcı Solmaz
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıÇeviribilim alanındaki temel yaklaşımları eleştirel ve tarihsel bir bakış açısıyla incelemek ve çeviribilimin kapsamı hakkında temel bir bilinç oluşturmak.
Dersin İçeriğiÇeviribilimde kuram-uygulama ilişkisi; dilbilimsel çeviri yaklaşımları; sadakat; eşdeğerlilik; norm-temelli, dizgeci, betimleyici ve tarihsel çeviri yaklaşımları; işlevselci çeviri yaklaşımları; çeviri sosyolojisi ve habitus; özgün-çeviri ilişkisi/karşıtlığı, çevirmen kimliği/öznelliği/görünürlüğü, çeviri etiği, çeviri ve iktidar, çeviri ve toplumsal cinsiyet, post-modern ve post-yapısalcı çeviri yaklaşımları.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Altıntaş, Özge and Ayşe Banu Karadağ (2022) “Creating a national crime fiction through allegory translation: from Sherlock holmes, the western detective to Relentless Avni, the Turkish Sherlock Holmes,” Neohelicon 49(2): 765-788.
  • Arrojo, Rosemary (1997) “Assymmetrical relations of power and the ethics of translation,” TextContext 11: NF 1: 5-24.
  • Arrojo, Rosemary (1997) “The ‘Death’ of the author and the limits of the translator’s visibility,” Translation as Intercultural Communication: Selected Papers from the EST Congress, Prague 1995. Ed. Mary Snell-Hornby, Zuzana Jettmarová and Klaus Kaindl. Amsterdam: John Benjamins. 21-32.
  • Asscher, Omri (2022) “The explanatory power of descriptive translation studies in the machine translation era,” Perspectives.
  • Bengi-Öner, Işın (1999) “Çeviri eleştirisi bağlamında eleştirel bilincin oluşması ve eleştiri, üst-eleştiri, çeviribilim ilişkileri”. Çeviri Bir Süreçtir… Ya Çeviribilim?. İstanbul: Sel. 111-135.
  • Calvo-Ferrer, José Ramón (2023) “Can you tell the difference? A study of human vs machine-translated subtitles,” Perspectives.
  • Even-Zohar, Itamar (2000) “The position of translated literature within the literary polysystem,” The Translation Studies Reader. Ed. Lawrence Venuti. London and New York: Routledge. 192-197. / Even-Zohar, Itamar (2004) “Yazınsal çoğuldizge içinde çeviri yazının durumu,” Trans. Saliha Paker. Çeviri Seçkisi: Çeviri(bilim) Nedir? Ed. Mehmet Rifat. İstanbul: Dünya. 191-201.
  • Flynn, Peter (2004) “Skopos theory: an ethnographic enquiry,” Perspectives 12(4): 270-285.
  • Gerber, Leah (2024) “Fourth time lucky? Retranslations of Erich Kästner's Emil und die Detektive,” Perspectives.
  • Neunzig, Wilhelm (2011) “Empirical studies in translation: methodological and epistemological questions,” TTR 24(2): 15–39.
  • Snell-Hornby, Mary (2006) “Chapter I, Chapter II, Chapter III”. The Turns of Translation Studies. New Paradigms or Shifting Viewpoints? Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
  • Tellioğlu, Banu (2018) “Şiir çevirisi eleştirisinde çevrilebilirlik/çevrilemezlik ikiliğini aşmak,” RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 11: 192-213.
  • Toury, Gideon (2000) “The nature and role of norms,” The Translation Studies Reader. Ed. Lawrence Venuti. London and New York: Routledge. 198-211. / Toury, Gideon (2004) “Çeviri Normlarının Doğası ve Çevirideki Rolü”. Trans. Arzu Eker. Çeviri Seçkisi: Çeviri(bilim) Nedir? Ed. Mehmet Rifat. İstanbul: Dünya. 149-164.
  • Vermeer, Hans J (2000) “Skopos and commission in translational action,” The Translation Studies Reader. Ed. Lawrence Venuti. London and New York: Routledge, 221-232.
  • Zanettin, Federico, Gabriela Saldanha & Sue-Ann Harding (2015) “Sketching landscapes in translation studies: A bibliographic study,” Perspectives 23(2): 161-182.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler Çeviribilim alanının temel yaklaşımlara ilişkin eleştirel ve tarihsel bir bakış açısı kazanacaklardır.
  2. Öğrenciler Çeviribilimde kuram ve uygulama ilişkisi konusunda farkındalık kazanacaklardır.
  3. Öğrenciler çağdaş çeviri yaklaşımları konusunda bilgi edineceklerdir.
  4. Çeviribilimin displinerarası doğası konusunda farkındalık kazanacaklardır.
  5. Öğrenciler Çeviribilim alanının temel yaklaşımları çerçevesinde bilimsel araştırma yapabileceklerdir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-155555
PÇ-255555
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-----
PÇ-6-----
PÇ-755555
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-10-----
PÇ-1155555
PÇ-12-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Giriş. Çağdaş Çeviri Araştırmalarına Genel Bir Bakışİlgili kaynaklar
2Kaynak Odaklı Yaklaşımlardan Betimleyici Erek Odaklı Yaklaşıma Geçiş: Çeviribilimde Paradigma Değişikliğiİlgili kaynaklar
3Kaynak Odaklı Yaklaşımlardan Betimleyici Erek Odaklı Yaklaşıma Geçiş: Çeviribilimde Paradigma Değişikliğiİlgili kaynaklar
4İşlevselci Çeviri Yaklaşımlarıİlgili kaynaklar
5Modernizm-Sonrası, Yapısalcılık-Sonrası, Sömürgecilik-Sonrası Yaklaşımlar İlgili kaynaklar
6Modernizm-Sonrası, Yapısalcılık-Sonrası, Sömürgecilik-Sonrası Yaklaşımlar İlgili kaynaklar
7Toplumsal Cinsiyet ve Çeviribilim İlgili kaynaklar
8Ara Sınav 1
9Disiplinlerarasılıkİlgili kaynaklar
10Çeviri Tarihine Yaklaşımlarİlgili kaynaklar
11Çevirmen Araştırmalarında Yaklaşımlarİlgili kaynaklar
12Ara Sınav 2
13Çevirmen Araştırmalarında Yaklaşımlarİlgili kaynaklar
14Makine Çevirisinde Yaklaşımlar İlgili kaynaklar
15Makine Çevirisinde Yaklaşımlar İlgili kaynaklar
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar260
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması1411
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)210
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok