Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Sokağın İşlevi ve AnlamıSBP301024200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Şehir ve Bölge Planlama Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
Dersin KoordinatörüNilgün Erkan
Dersi Veren(ler)
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıMotorlu taşıtların hakimiyeti nedeniyle kamusal açık alan niteliğini (özelliklerini) yitirerek yola dönüşen ‘sokak’ kavramını eleştirel bakış açısıyla öğretmek; sokağın sosyo-psikolojik niteliklerine dikkat çekmek; geçmişte ve günümüzde sokak anlayışını irdelemek ve ideal sokak mekanı ve ilişkilerini düşündürtmek.
Dersin İçeriğiTarihsel süreç içinde sokak kavramı, sokak kavramının geçmişteki (ve günümüzdeki) anlamı, Sokağın değişen, dönüşen mekânı ve kullanıcısı, Sokağın mekânsal düzeni, Günümüzde; okula servisle gitmek, komşuluk ilişkileri, konut yapıları yapılaşma düzeni, yoğunluğunun sokak kavramına etkileri, Günümüzde sokak ile ilgili tasarım yaklaşımları,
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Barlas, A. (2014). Kentsel Törenler Kentsel Sokaklar. ODTÜ
  • Barlas, A. “Resistance to an Enmity: Street against CIAM”, METU JFA, 1998, 18(1-2)
  • Barlas, A. “The street: Its meaning, functions, origins, death and rebirth” Transportation Research Part A, 1996, 30(1)
  • Forsyth, A. “What is a walkable place? The walkability debate in urban design” Urban Design International, 2015, 20 (4).
  • Forsyth A. & M. Southworth, “Cities Afoot—Pedestrians, Walkability and Urban Design” Journal of Urban Design, 2008, 13(1).
  • Gehl, Jan (1987) Life Between Buildings, Using Public Space, Jo Koch, translator, 2nd ed. (1980). New York: van Nostrand Reinhold.
  • Gehl, Jan (2010) Cities for People, Island Press, Washington.
  • Southworth, M. “Designing the Walkable City” Journal of Urban Urban Planning and Development , 2005, 131(4).
  • Bacon, Edmund N. (1969) Design of Cities, M.I.T. Press.
  • Carmona, Matthew vd. (2010) Public Places - Urban Spaces, The Dimensions of Urban Design, , 2nd ed. (2003). Architectural Press, Italy.
  • Cullen, Gordon (1986) The Concise Townscape, 11th ed. (1961). London: The Architectural Press.
  • Fyfe, N. (2003). Images of the street. London: Routledge.
  • Gibberd, Frederick (1960) Town Design, 3 rd ed. New York: Frederick A. Praeger.
  • Gibson, J. J., (2015), The Ecological Approach of Visual Perception, Pyschology Press Classic Editions, Taylor & Francis, New York.
  • Gosling, D. (1996) Gordon Cullen - Visions of Urban Design, London: Academy Press.
  • Göregenli, M. (2010), Çevre Psikoljisi, İnsan ve Mekan İlişkileri, İstanbul Bilgi Üniveristesi Yayınları, İstanbul.
  • Hall, K.B., Porterfield, G.A. (2001) Community by Design: New Urbanism for Suburbs and Small Communities, Mc. Graw Hill, New York.
  • Jacobs, J. (1992). The death and life of great American cities: Orig. publ. 1961. New York: Vintage Books.
  • Kostof, S. (1992) The City Assembled -The Elements of Urban Form Through History, London: Bulfinch Press.
  • Kostof, S. (1991) The City Shaped – Urban Patterns and Meanings Through History. London: Thames and Hudson Ltd
  • Krier, R. (1984) Urban Space, 3rd ed. (1979). London: Academy Editions.
  • Lang, J., (1987), Creating Architectural Theory, Van Nostrand Reinhold, New York.
  • Lynch, K. (1962) The Image of the City, 13 th ed. (1960). Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
  • Marshall, Stephen (2005) Streets and Patterns, Canada: Spon Press.
  • Moughtin, Cliff (1995) Urban Design, Street and Square, 2 nd ed. (1992). Oxford, London: Butterworth Architecture.
  • Öymen Gür, Ş., (1996), Mekan Örgütlenmesi, Gür Yayınları, Trabzon.
  • Prak, N. L., (1985), The Visual Perception of the Built Environment, Delft University Press, Netherlands.
  • Proshansky H., editör, (1976), Environmental Psychology, 2nd ed., , Holt - Rinehard and Winston, New York.
  • Rapoport, A., (1977), Human Aspects of Urban Form, Pergamon Press, Oxford
  • Rapoport, A., (1980), “Cross-Cultural Aspects of Environmental Design”, Human Behaviour and Environment, Volume 4, Environment and Culture, Plenum Press, New York., s. 7 – 46.
  • Rapoport, A., (1982), The Meaning of the Built Environment, Sage Publications, London.
  • Rapoport, A. (2004), Kültür, Mimarlık, Tasarım, çeviren Selçuk Batur, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.
  • Sanoff, H., (1991), Visual Research Methods in Design, Van Nostrand Reinhold, New York.
  • Schulz, Christian Norberg, Architecture: Meaning and Place, Fleata/Rizzoli, New York.
  • Spreiregen, P Paul D. (1965) Urban Design: The Architecture of Towns and Cities. New York: McGraw-Hill Book Company.
  • Thomas R., (2003) Sustainable Urban Design: An Environmental Approach, Taylor
  • Untermann R., Small R., (1977) Site Planning for Cluster Housing, Von Nostrand Reinhold Comp., New York.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Sokak kavramını anlamak
  2. Davranış ve mekân tipolojisi hakkında bilgilenmek
  3. Kentsel mekân tasarımında sokağın etkisini kavramak
  4. Sokağın kentsel yaşama katkısını kavramak
  5. Sokak ve insan ilişkisini değerlendirme becerisi kazanmak

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-135445
PÇ-211333
PÇ-311333
PÇ-411222
PÇ-533555
PÇ-634443
PÇ-744444
PÇ-811111
PÇ-911111
PÇ-1011111

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Dersin tanıtımı: amaç, içerik, organizasyon; Sokak konusunda genel bilgilenmeSokak kavramı ile ilgili okuma
2Sokak kavramı ve ulaşım mekânları içinde sokağın yeri Sokağın tarihsel gelişimi ve kent kimliğine etkileri kentsel doku kapsamı içinde ‘sokak’Sokağın tarihçesi hakkında okuma
3Sokak ve insan davranışıSüperblok hakkında araştırma
4Modernizm ve değişen anlayış ile sokağın dönüşümüİnsan-mekân ve ölçek ilişkisi hakkında araştırma
5Kent kimliğinde sokağın etkisiFarklı işlevdeki sokak enkesitleri hakkında çalışmalar
6Sokağın biçimini etkileyen faktörler; doğal yapı, iklim,…İnsan-mekân ve ölçek ilişkisi hakkında araştırma
7Sokağın biçimini etkileyen faktörler; sosyal yapı, işlev… Sokağın işlevi, enkesit ve arayüz ilişkileriSınava hazırlık
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Ödev konularının belirlenmesiTasarım yoluyla suç önleme hakkında araştırma
10Yürünebilirlik ve sokak ilişkisiWoonerf uygulamaları hakkında araştırma
11Sokak mekânının kentsel güvenlik üzerine etkileri, Sokak denetimiÖdev ve sunum hazırlık
12Trafik yavaşlatma anlayışı ve Dünya’dan güncel (uygulamalar) yaklaşımlar
13Ödev sunumu
14Değerlendirme ve mazeret sınavı
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım1326
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev224
Sunum/Jüri15
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar15
Final110
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması133
Derse Özgü Staj
Ödev212
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer15
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)110
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok