Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Çeviri Endüstrisi Kalite Standartları ve Uygulamaları MTFXXXX37.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiYüksek Lisans
Dersin TürüSeçmeli @ Batı Dil. ve Edeb. ABD Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Yüksek Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimBatı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüSenem Öner Bulut
Dersi Veren(ler)Senem Öner Bulut
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıÇeviri endüstrisinde kullanılan kalite standartları ve ilgili uygulamalar ile söz konusu standart ve uygulamaların çevirmenlik mesleği üzerindeki etkilerini konu alan betimleyici ve uygulamalı çalışmalar yürütmek.
Dersin İçeriğiUluslararası çeviri kalite standartları. Çeviri hizmetleri, makine çevirisi sonrası düzeltme, kontrollü dil, hukuk metinleri çevirisine ilişkin standartlar. Çevirmen Ulusal Meslek Standardı ve diğer uluslararası sertifikasyonlar. Çeviri endüstrisinde kalite yönetimi. Çeviri kalite standartlarının çeviri proje yönetimi bağlamında uygulanması.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • ATA. “Certification”. https://www.atanet.org/certification/.
  • Biel, Łucja. 2011. “Training Translators or Translation Service Providers? EN 15038: 2006 Standard of Translation Services and Its Training Implications.” The Journal of Specialised Translation 16: 61-76.
  • Calvo, Elisa. 2018. “From Translation Briefs to Quality Standards: Functionalist Theories in Today’s Translation Processes.” The International Journal of Translation and Interpreting Research 10(1): 18-32.
  • Drugan, Joanna, Ingemar Strandvik, and Erkka Vuorinen. 2018. "Translation Quality, Quality Management and Agency: Principles and Practice in The European Union Institutions," Translation Quality Assessment. Machine Translation: Technologies and Applications, Moorkens J., Castilho S., Gaspari F., Doherty S. (eds.). Vol 1. Springer, Cham, 9-38.
  • 5. do Carmo, Félix and Moorkens, Joss (2020) “Differentiating Editing, Post-editing, and Revision”. Koponen, Maarit, Mossop, Brian, Robert, Isabelle and Scocchera, Giovanna (eds.) Translation Revision and Post-editing: Industry Practices and Cognitive Processes. Routledge (Taylor & Francis), Abingdon, UK, pp. 35-49.
  • 6. Eryılmaz, Enise, and Neslihan Demez. 2021. “Türkiye'deki Mahkeme Çevirmenliğinin Çevirmen Meslek Standardı Açısından Değerlendirilmesi.” Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi 31: 127-157. Filazi, Ensa. 2021. “Dil Endüstrisi ve Çevirmenlik Mesleği: Çeviribilim Bölümü Lisans Öğrencilerine bir Anket Uygulaması.” İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi 14: 63-87.
  • 7. Filazi, Ensa. 2021. “Dil Endüstrisi ve Çevirmenlik Mesleği: Çeviribilim Bölümü Lisans Öğrencilerine bir Anket Uygulaması.” İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi 14: 63-87.
  • 8. Flanagan, Marian and Tina Paulsen Christensen. 2014. “Testing Post-Editing Guidelines: How Translation Trainees Interpret Them and How to Tailor Them for Translator Training Purposes”. The Interpreter and Translator Trainer 8.257-275.
  • 9. ISO. 2015. “ISO 17100:2015(en) Translation services - Requirements for translation services – Preview”. https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:17100:ed-1:v1:en.
  • 10. ISO. 2017. “ISO 18587:2017 Translation services - Post-editing of machine translation output - Requirements – Preview”. https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:18587:ed-1:v1:en.
  • 11. ISO. 2015. “ISO/TS 24620-1:2015(en) Language resource management - Controlled natural language (CNL) - Part 1: Basic concepts and principles – Preview”. https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:ts:24620:-1:ed-1:v1:en.
  • 12. ISO. 2020. “ISO 20771:2020(en) Legal translation – Requirements – Preview”. https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:20771:ed-1:v1:en.
  • 13. Klubička, Filp., Toral, Antonio and Sánchez-Cartagena, Víctor.M. 2018. “Quantitative Fine-Grained Human Evaluation of Machine Translation Systems: A Case Study on English to Croatian”. Machine Translation 32, 195–215.
  • 14. Lommel Arle, Hans Uszkoreit, and Aljoscha Burchardt. 2014. “Multidimensional Quality Metrics (MQM): A Framework for Declaring and Describing Translation Quality Metrics”. Tradumàtica: traducció i tecnologies de la informació i la 12: 455-463.
  • ISO. 2020. “ISO 20771:2020(en) Legal translation – Requirements – Preview”. https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:20771:ed-1:v1:en.
  • 16. NAATI. 2015. “NAATI Translator Certification: Knowledge, Skills and Attributes”. https://www.naati.com.au/wp-content/uploads/2020/02/Knowledge-Skills-and-Attributes_Translator.pdf.
  • 17. NAATI. 2017. “Descriptors for Translator Certifications Version 1 June 2017”.
  • 18. Öner Bulut, Senem. 2019. “Integrating Machine Translation into Translator Training: Towards ‘Human Translator Competence’?”. transLogos Translation Studies Journal 2.1-26.
  • 19. Öner, Işın, and Senem Öner Bulut. 2021. “Post-Editing Oriented Human Quality Evaluation of Neural Machine Translation in Translator Training: A Study on Perceived Difficulties and Benefits.” transLogos Translation Studies Journal 4 (1): 100–124. doi: 10.29228/transLogos.33.
  • 20. Popović, Maja. 2020. “Informative Manual Evaluation of Machine Translation Output.” Proceedings of the 28th International Conference on Computational Linguistics. Barcelona, Spain (Online), December 8-13, 2020, 5059–5069.
  • 21. Popović, Maja. 2021. “Agree to Disagree: Analysis of Inter-Annotator Disagreements in Human Evaluation of Machine Translation Output.” Proceedings of the 25th Conference on Computational Natural Language Learning, 234-243, Online. Association for Computational Linguistics.
  • 22. Robert, Isabelle S., Remael, Aline and Ureel, Jim J.J. 2017. “Towards a Model of Translation Revision Competence”. The Interpreter and Translator Trainer 11(1), 1-19.
  • 23. Rico Pérez, C. 2024. “Re-thinking Machine Translation Post-Editing Guidelines”. The Journal of Specialised Translation (41): 26–47.
  • 24. Uysal, Nazan Müge. 2021. “Çeviri Hizmeti Sağlama Alt-Edinci ve Meslek Alt-Edincinin Çevirmen Ulusal Meslek Standardı’ndaki Yeri: Çeviri Eğitiminde Neden Bu Alt-Edinçlere Yer Verilmelidir?.” Turkish Studies-Language and Literature 16(2): 1439-1454.
  • 25. Valli, Paola. 2015. “The TAUS Quality Dashboard.”
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler uluslararası çeviri kalite standartları ve uygulamaları konusunda farkındalık kazanacaklardır.
  2. Öğrenciler çeviri kalite standartlarının çeviri ve çevirmenlik üzerindeki etkilerini eleştirel biçimde analiz edebileceklerdir.
  3. Öğrenciler Çevirmen Ulusal Meslek Standardı ve diğer uluslararası sertifikasyonların tanım ve içerikleri konusunda bilgi edineceklerdir.
  4. Öğrenciler çeviri kalite standartları doğrultusunda çeviri projeleri tasarlayıp yürütebileceklerdir.
  5. Öğrenciler çeviri endüstrisinde kalite konusunun önemi konusunda bilinç geliştireceklerdir.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-1-----
PÇ-2-----
PÇ-3-5---
PÇ-4-----
PÇ-55-555

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Çeviri endüstrisinde kalite yönetimine giriş - Çeviri kalite değerlendirmesi uygulaması-IÇeviri endüstrisinde kalite yönetimine giriş
2Çeviri kalite metrikleri ve ulusal/uluslararası çevirmenlik sertifikasyonları-I - Çeviri kalite değerlendirmesi uygulaması-II1. Lommel Arle, Hans Uszkoreit, and Aljoscha Burchardt. 2014. “Multidimensional Quality Metrics (MQM): A Framework for Declaring and Describing Translation Quality Metrics”. Tradumàtica: traducció i tecnologies de la informació i la 12: 455-463. 2. ATA. “Certification”. https://www.atanet.org/certification/. 3. NAATI. 2015. “NAATI Translator Certification: Knowledge, Skills and Attributes”. https://www.naati.com.au/wp-content/uploads/2020/02/Knowledge-Skills-and-Attributes_Translator.pdf. 4. NAA
3Çeviri kalite metrikleri ve ulusal/uluslararası çevirmenlik sertifikasyonları-II - Çeviri kalite değerlendirmesi uygulaması-III1. Lommel Arle, Hans Uszkoreit, and Aljoscha Burchardt. 2014. “Multidimensional Quality Metrics (MQM): A Framework for Declaring and Describing Translation Quality Metrics”. Tradumàtica: traducció i tecnologies de la informació i la 12: 455-463. 2. ATA. “Certification”. https://www.atanet.org/certification/. 3. NAATI. 2015. “NAATI Translator Certification: Knowledge, Skills and Attributes”. https://www.naati.com.au/wp-content/uploads/2020/02/Knowledge-Skills-and-Attributes_Translator.pdf. 4. NAA
4İnsan çevirisi ve makine çevirisi kalite değerlendirmesi ve uluslararası makine çevirisi sonrası düzeltme kalite standardı: ISO 18587:2017 - Makine çevirisi sonrası düzeltme uygulaması1. Popović, Maja. 2020. “Informative Manual Evaluation of Machine Translation Output.” Proceedings of the 28th International Conference on Computational Linguistics. Barcelona, Spain (Online), December 8-13, 2020, 5059–5069. 2. Klubička, Filp., Toral, Antonio and Sánchez-Cartagena, Víctor.M. 2018. “Quantitative Fine-Grained Human Evaluation of Machine Translation Systems: A Case Study on English to Croatian”. Machine Translation 32, 195–215. 3. do Carmo, Félix and Moorkens, Joss (2020) “Differen
5Makine çevirisi sonrası düzeltme ve insan kalite değerlendirmesi: vaka incelemeleri1. Öner, Işın, and Senem Öner Bulut. 2021. “Post-Editing Oriented Human Quality Evaluation of Neural Machine Translation in Translator Training: A Study on Perceived Difficulties and Benefits.” transLogos Translation Studies Journal 4 (1): 100–124. doi: 10.29228/transLogos.33. 2. Flanagan, Marian and Tina Paulsen Christensen. 2014. “Testing Post-Editing Guidelines: How Translation Trainees Interpret Them and How to Tailor Them for Translator Training Purposes.” The Interpreter and Translator Tra
6Çeviri düzeltme edinci (translation revision competence) ve makine çevirisi sonrası düzeltme edinci (post-editing competence) 1. Robert, Isabelle S., Remael, Aline and Ureel, Jim J.J. Ureel. 2017. “Towards a Model of Translation Revision Competence”. The Interpreter and Translator Trainer 11(1), 1-19. 2. Nitzke, Jean, Silvia Hansen-Schirra and Carmen Canfora. 2019. Risk management and post-editing competence. The Journal of Specialised Translation 31.239-259.
7Çeviri düzeltme edinci (translation revision competence) ve makine çevirisi sonrası düzeltme edinci (post-editing competence) Çeviri hizmet sağlayıcılığı ve uluslararası çevirisi hizmetleri kalite standardı: ISO 17100:2015 1. Biel, Łucja. 2011. “Training Translators or Translation Service Providers? EN 15038: 2006 Standard of Translation Services and Its Training Implications.” The Journal of Specialised Translation 16: 61-76. https://jostrans.soap2.ch/issue16/art_biel.php. 2. Uysal, Nazan Müge. 2021. “Çeviri Hizmeti Sağlama Alt-Edinci ve Meslek Alt-Edincinin Çevirmen Ulusal Meslek Standardı’ndaki Yeri: Çeviri Eğitiminde Neden Bu Alt-Edinçlere Yer Verilmelidir?.” Turkish Studies-Language and Literature 16(2): 1439
8Ara Sınav 1
9Çeviri Kalite Değerlendirmesi ve Yönetimi Uygulama Projesi Gruplarının Oluşturulması ve Rol Dağılımlarının BelirlenmesiÖn Hazırlık
10Çeviri Kalite Değerlendirmesi ve Yönetimi Uygulama Projesi Gruplarının Tasarımlarının ve Ön Hazırlık Çalışmalarının Sunulması-IÖn Hazırlık
11Çeviri Kalite Değerlendirmesi ve Yönetimi Uygulama Projesi Gruplarının Tasarımlarının ve Ön Hazırlık Çalışmalarının Sunulması-IIÖn Hazırlık
12Ara Sınav 2
13Çeviri Kalite Değerlendirmesi ve Yönetimi Uygulama Projesi Gruplarının Tasarımlarının ve Ön Hazırlık Çalışmalarının Sunulması-IIIÖn Hazırlık
14Çeviri Kalite Değerlendirmesi ve Yönetimi Uygulama Projesi Sunumları-ISunumlar
15Çeviri Kalite Değerlendirmesi ve Yönetimi Uygulama Projesi Sunumları-IISunumlar
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar260
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması1411
Derse Özgü Staj
Ödev
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)210
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok