Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Türk Mutfak ve Yemek KültürüTDE523037.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiYüksek Lisans
Dersin TürüSeçmeli @ Türk Dili ve Edebiyatı ABD Türk Edebiyatı Tezli Yüksek Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimTürk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüAynur Koçak
Dersi Veren(ler)Aynur Koçak, Meriç Harmancı, Fatma Zehra Uğurcan
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıBu derste mutfak kültürüne Türk kültürü ekseninde yaklaşılması ve bu kültürün izlerinin Türk halk anlatılarında, ritüellerinde araştırılması, anlaşılması ve yorumlanması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriğiDünya mutfakları arasında bulunan her mutfağın kendine has belirli özellikleri ve bir kimliği vardır. Her mutfak, bağlı bulunduğu ulusa somut bir karakter ve bir kimlik kazandırır; kültürün inşa sürecinde ön planda yer alır. Bu doğrultuda, kökleri Orta Asya’ya uzanan Türk mutfağının Selçuklu, Osmanlı ve Batı ile iç içe geçme süreçlerinde zenginleştiği, farklılaştığı ve kendine özgü bir mutfak haline geldiği söylenebilir. Bu derste, çeşitliliği ve kendine özgülüğü ile Türk mutfak kültüründen, bu kültürün yazılı kaynaklara ve ritüellere yansımalarından, Osmanlı’da yeme-içme kültürü ile yemek kitaplarından, çay ve kahve kültüründen, yemek kültürünün geçiş dönemlerine yansımasından, yemek kültüründe görülen değişimlerden söz edilecektir.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Claude- Levi-Strauss. The Raw and Cooked: Mythologiques, Volume 1. USA: University of Chicago Press, 1983.
  • Ögel, Bahaeddin. Türk Kültür Tarihine Giriş Türklerde Yemek Kültürü. Ankara: Kültür Bakanlığı, 1978.
  • Kut, Günay. Ağız Tadı Türklerde Yemek Kültürü. İstanbul: Baskı Yayıncılık, 2021.
  • Egeli, Serdar; Kıyıcıoğlu, Erkan; Demirçakmak, İbrahim Levent. Türk Mutfak Kültürü ve Temel Tarifler. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları, 2022.
  • Belge, Murat. Tarih Boyunca Yemek Kültürü. İstanbul, İletişim Yayınları, 2018.
  • Beşirli, Hayati. Yemek Sosyolojisi. Ankara, Phoenix Yayınları, 2021. Serçeoğlu, Neslihan. Yemek, Kültür ve Toplum. Ankara: Nobel Yayınları, 2022.
  • Karaosmanoğlu, Defne. Yemekle Devriâlem. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2017.
  • Ichijo, Atsuko; Ranta, Ronald. Yemek ve Ulusal Kimlik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları,2018.
  • İnaltong, Tijen. Mutfaklardan Taşan Öyküler. İstanbul: İletişim Yayınları, 2018.
  • Yerasimos, Marianna. Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi’nde Yemek Kültürü. İstanbul, YKY Yayınları, 2021.
  • Anthelme Brillat, Jean; Savarin. Lezzetin Fizyolojisi ya da Yüce Mutfak Üzerine Düşünceler. Oğlak Yayıncılık, 2020.
  • Bozis, Sula. İstanbul’dan Anadolu’ya Rumların Yemek Kültürü. İstanbul, YKY Yayınları, 2021.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Türk mutfak kültürü hakkında bilgi sahibi olur.
  2. Türk mutfak kültürünün yazılı kaynaklara ve ritüellere yansıması hakkında bilgi sahibi olur.
  3. Osmanlı’da yeme-içme kültürü hakkında bilgi sahibi olur.
  4. Anadolu’da geçiş dönemleri üzerinden yeme-içme kültürünün izlerini takip edebilir, yorumlayabilir.
  5. Türk yemek kültürü ekseninde değişen yeme-içme kültürü hakkında bilgi sahibi olur.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-1-----
PÇ-2-----
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-----
PÇ-6-----
PÇ-7-----
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-10-----
PÇ-11-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Türk Mutfak Kültürüne Genel Bir BakışKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
2Yazılı Kaynaklarda Türk Mutfak ve Yemek KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
3Türklerde Ritüel Eksenli Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
4Türklerde Ritüel Eksenli Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
5Türklerde Ritüel Eksenli Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
6Türk Mit ve Destanlarında Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
7Osmanlı’dan Günümüze Yemek KitaplarıKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
8Ara Sınav 1
9Osmanlı MutfağıKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
10Türklerde Çay ve Kahve KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
11Anadolu’da Geçiş Dönemlerinde Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
12Anadolu’da Geçiş Dönemlerinde Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
13Günümüz Geleneksel Toplantılarda Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
14Anadolu’da Değişen Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
15Anadolu’da Değişen Yeme-İçme KültürüKonuyla İlgili Kaynakların Araştırılması
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev130
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması139
Derse Özgü Staj
Ödev120
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)120
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)120
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok