| Ders Adı | Kodu | Yerel Kredi | AKTS | Ders (saat/hafta) | Uygulama (saat/hafta) | Laboratuar (saat/hafta) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yazma Eğitimi | TRO3902 | 3 | 5 | 3 | 0 | 0 |
| Önkoşullar | Yok |
|---|
| Yarıyıl | Bahar |
|---|
| Dersin Dili | Türkçe |
|---|---|
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu @ Türkçe Eğitimi Lisans Programı |
| Ders Kategorisi | Temel Meslek Dersleri |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz yüze |
| Dersi Sunan Akademik Birim | Türkçe ve Sosyal Bilgiler Eğitimi Bölümü |
|---|---|
| Dersin Koordinatörü | |
| Dersi Veren(ler) | Muhammed Eyyüp Sallabaş |
| Asistan(lar)ı |
| Dersin Amacı | Bu derste yazılı söylemin okullardaki öğretimi ve öğrenimiyle ilgili konularda yeni bilgilere ulaşmak amacıyla büyük söylem birimlerinin öğrenilmesinde gerçek literatür aktivitelerinin rolü çerçevesindeki görüşlere yer verilmektedir. Bu amaçla yakın zamanda yapılan tarz çalışmalarıyla ortaya konulan bilgiler tanıtılmakta ve yazılı söylemin içeriğinin öğrenilmesini araştıran çalışmaların sonuçları tartışılmaktadır. Bu açıdan bu derste, öncelikle aşağıdaki sorular yanıtlanmaktadır: 1. Bilimsel bilgilendirici ve prosedürel metinlerin tarz özelliklerinin öğretilmesinin çocukların bu metinleri okuma ve yazma becerileri üzerindeki etkisi nedir? Bu etki ebeveynleri farklı eğitim seviyelerinde olan çocukları farklı etkiler mi? 2. Bu metinlerin gerçeklik derecesi ile dilsel özelliklerinin açıkça öğretilmesi işlemi, yani okuma-yazma aktiviteleri çocukların bu metinleri okuma ve yazma becerileriyle ilişkilendirilebilir mi? Bu etki farklı eğitim seviyesindeki ailelerden gelen çocukları farklı etkiler mi? |
|---|---|
| Dersin İçeriği | Yazma eğitimiyle ilgili temel bilgiler (temel kavramlar, tarihsel süreç vb.), yazma becerisinin fiziksel ve zihinsel süreçleri; yazma ve bellek-söz varlığı ilişkisi; yazılı anlatımın aşamaları, cümle/paragraf/ metin düzeyinde anlatım; metinsellik ölçütlerinin (bağdaşıklık, tutarlılık vb.) oluşturulması; metin türleri, yazılı anlatım (tartışmacı, ikna edici, bilgilendirici, estetik yazma vb.); yazma yöntem ve teknikleri; süreç temelli, planlı yazma modelleri; noktalama ve yazım kurallarının öğretimi; yazma becerisine yönelik eğitim ortamları; yazma eğitiminde ölçme ve değerlendirme; yazma etkinlikleri tasarlama. |
| Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar |
|
| Opsiyonel Program Bileşenleri | Yok |
Ders Öğrenim Çıktıları
- Yazma eğitimi araştırmaları hakkında kronolojik bilgi edinir.
- Yazma öğretiminin kuramsal çerçevesi hakkında karşılaştırmalı bilgi edinir.
- Yazılı iletişimin çözümlenmesi açısından Metin/söylem yapısının açıklanması çerçevesinde bilgi edinir
- Küçük ölçekli bir yapı olarak metin kavramı hakkında bilgi edinir.
- Metnin büyük ölçekli yapısı hakkında öğrendiklerini uygular.
- üstyapı olarak metin kavramı hakkında bilgi edinir.
- metinsel eylemlerin örneklendirilmesi
- Bilişsel psikolojinin söylem modelleri tarafından tanımlanan süreçlerle bu bilgiyi birleştirmeye çalışır.
Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi
| DÖÇ-1 | DÖÇ-2 | DÖÇ-3 | DÖÇ-4 | DÖÇ-5 | DÖÇ-6 | DÖÇ-7 | DÖÇ-8 | |
| PÇ-1 | 2 | 1 | 1 | 2 | 1 | 2 | 1 | 5 |
| PÇ-2 | 1 | 3 | 1 | 5 | 2 | 5 | 2 | 5 |
| PÇ-3 | 2 | 1 | 1 | 3 | 4 | 2 | 2 | 2 |
| PÇ-4 | 1 | 1 | 2 | 2 | 3 | 1 | 1 | 5 |
| PÇ-5 | 1 | 1 | 1 | 4 | 2 | 1 | 2 | 1 |
| PÇ-6 | 1 | 1 | 1 | - | 2 | 1 | 1 | 2 |
| PÇ-7 | 1 | 1 | 1 | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| PÇ-8 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 3 |
| PÇ-9 | 2 | 1 | 1 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 |
| PÇ-10 | 1 | 1 | 2 | 2 | 1 | 1 | 1 | 2 |
Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Yazma eğitimi araştırmalarına tarihsel bir bakış | Ürün ve süreç merkezli yazma eğitimi. Ürün ve süreç merkezli yazma eğitimi araştırmalarına genel bir bakış: Bu kapsamda süreç temelli bir yaklaşım biçimi olarak bilişsel model ile yazma öğretimi araştırmalarında sıklıkla sözü edilen yinelemeli, bilgi dönüştürme (özellikle Flower ve Hayes’ın vurgulaması ışığında), bilgi anlatma ve amaç odaklı modeller gibi yaklaşımlar örnekleriyle tanıtılmaktadır. |
| 2 | Yazma öğretiminin kuramsal çerçevesi | Dilbilimi genellemeleri ve görevleri: Dili tanımlama bağlamında sınıf içi bilimsel tartışma düzenlenmektedir. |
| 3 | Yazılı iletişimin çözümlenmesi açısından Metin/söylem yapısının açıklanması | Keçik, İ. ve Subaşı, L. (2004). Türkçe Sözlü ve Yazılı Anlatım. (Ed. Canan İleri). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları |
| 4 | Metin/söylem yapısının tanımlanması. | Öğrenciler ders süresince sunulan yöntemin inceleme birimlerine ilişkin 2 kısa ödev hazırlayacaklardır. Powerpoint sunumları ve kayıtlar |
| 5 | Küçük ölçekli bir yapı olarak metin. | Keçik, İ. ve Subaşı, L. (2004). Türkçe Sözlü ve Yazılı Anlatım. (Ed. Canan İleri). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları |
| 6 | Metnin büyük ölçekli yapısı. | Öğrenciler ders süresince sunulan yöntemin inceleme birimlerine ilişkin 2 kısa ödev hazırlayacaklardır. Powerpoint sunumları ve kayıtlar. Emeksiz, Z. E. TÖDİL Projesi Anadili Türkçe olan Tek Dilli ve İki Dilli Okul Öncesi ve İlköğretim Çağı Çocuklarında (2;0-9;0) Özgül Dil Bozukluklarını Ölçme ve Değerlendirme Çalışması: TÜBİTAK Proje no: 109K001 |
| 7 | Ara sınav | ders notları, önerilen kaynaklar. |
| 8 | Ara Sınav 1 | |
| 9 | Metnin küçük ve büyük ölçekli yapılarından hareketle metinsel eylemlerin örneklendirilmesi | Powerpoint sunumları ve kayıtlar |
| 10 | metin üretimi | Kısa bir uygulama: Öykü üretiminin bilişsel modelleri |
| 11 | Metin üretme ve kavramanın bilişsel modelleri. Bilişsel modeller tarafından öngörülen potansiyel metin üretimi ve kavrama yaklaşımları. | örneğin; Önerilen alt süreçler ve kavrama ışığında üretimi modelleme. |
| 12 | Metin üretme ve kavramanın bilişsel modelleri çerçevesinde bir uygulama: Hikâye kavrama, hikaye üretme ve karşılıklı ilişkileri. Öyküleyici metinlerde metinsel ilişkileri belirtme: Bir amaç ilişkisi çalışması. | Bilişsel psikolojinin söylem modelleri tarafından tanımlanan süreçlerle bu bilgiyi birleştirmeye çalışır ve kavrama ve üretim arasındaki olası ilişkiyi sınamak için bu bilgiyi kullanır. örneğin, öykü üretiminin bilişsel modelleri çerçevesinde küçük uygulamalarda bulunulmaktadır. örneğin, kavrama ve üretimde seçme ve nedensel geçici sıralama gibi hususlar örneklendirilerek açıklanmaktadır. |
| 13 | İlköğretim çağı çocuklarında Anlatı ve Açıklayıcı Metin Yazımının Karşılaştırılması: Gelişimsel Bir Paradoks. | Berman, Ruth A., Nir-sagiv, B. (2007). Comparing Narrative and Expository Text Construction Across Adolescence: A Developmental Paradox. Discourse Processes, 43 (2), 79-120 |
| 14 | öğrenci sunumları | ders notları, önerilen kaynaklar. |
| 15 | Final |
Değerlendirme Sistemi
| Etkinlikler | Sayı | Katkı Payı |
|---|---|---|
| Devam/Katılım | 70 | 10 |
| Laboratuar | ||
| Uygulama | 1 | 10 |
| Arazi Çalışması | ||
| Derse Özgü Staj | ||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | ||
| Ödev | 1 | 20 |
| Sunum/Jüri | ||
| Projeler | ||
| Seminer/Workshop | ||
| Ara Sınavlar | 1 | 20 |
| Final | 1 | 40 |
| Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı | ||
| Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı | ||
| TOPLAM | 100 | |
AKTS İşyükü Tablosu
| Etkinlikler | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İşyükü |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 13 | 3 | |
| Laboratuar | |||
| Uygulama | |||
| Arazi Çalışması | |||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 13 | 4 | |
| Derse Özgü Staj | |||
| Ödev | 1 | 10 | |
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | |||
| Projeler | 1 | 14 | |
| Sunum / Seminer | |||
| Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 12 | |
| Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 15 | |
| Toplam İşyükü : | |||
| Toplam İşyükü / 30(s) : | |||
| AKTS Kredisi : | |||
| Diğer Notlar | Yok |
|---|
