Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
TAŞIT TİTREŞİMLERİNİN AKTİF KONTROLÜMAK552037.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiYüksek Lisans
Dersin TürüSeçmeli @ Makine Mühendisliği ABD Makine Teorisi ve Kontrol Yüksek Lisans Programı
Seçmeli @ Akıllı Ulaşım Sistemleri Yüksek Lisans Programı
Seçmeli @ Makine Mühendisliği ABD Makine Mühendisliği Yüksek Lisans Programı (Tezsiz)
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMakine Mühendisliği Bölümü
Dersin KoordinatörüMuzaffer METİN
Dersi Veren(ler)Muzaffer METİN
Asistan(lar)ıMehmet Ali AKBULUT
Dersin AmacıTaşıt titreşimleri ve süspansiyon sistemlerinin analizi mühendislikte önemli bir konudur. Taşıt süspansiyon sistemlerinin modellenmesi ve kontrolü güvenli bir sürüşten konfora kadar önem arz etmektedir. Pasif süspansiyon sistemleri taşıtlarda geniş bir şekilde kullanılmakla birlikte taşıt titreşimlerini efektif bir şekilde azaltamamaktadırlar. Diğer taraftan, aktif veya yarı-aktif süspansiyon sistemleri daha güvenli bir sürüş ve konforlu bir yolculuk sağlayabilmektedirler. Bu dersin amacı taşıt gövde titreşimlerinin analizi ve bunların bastırılması için aktif, yarı-aktif kontrol sistemlerinin (Aktif Gövde Kontrolü) geliştirilmesidir.
Dersin İçeriği•Taşıt titreşimlerinin sebepleri ve sonuçlarının incelenmesi •Pasif süspansiyon sistemleri ile yarı aktif ve aktif süspansiyon sistemlerinin incelenmesi •Taşıt sistemlerinin modellenmesi •Taşıt titreşimlerin değerlendirilmesi (konfor, süspansiyon açıklığı ve dinamik tekerlek basıncı ) •Taşıtlarda aktif gövde titreşimi kontrolü için kullanılan kontrol algoritmalarının tanıtılması •Süspansiyon sistemlerine muhtelif kontrol yöntemlerinin uygulanması
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Prof.Dr. İsmail Yüksek, “Taşıt Titreşimlerinin Optimizasyonu”, Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, 1995
  • A. Preumont, “Vibration Control of Active Structures-An Introduction (Solid Mechanics and Its Applications)”, Springer, 2011
  • Dr. Öğr. Üyesi Muzaffer Metin, Taşıt Titreşimlerinin Aktif Kontrolü Ders Notları, Yıldız Teknik Üniversitesi, 2018
  • S.M. Savaresi, C. Poussot-Vassal, C. Spelta, O. Sename, L. Dugarf, "Semi-Active Suspension Control Design for Vehicles", Elsevier, 2010
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Taşıt titreşimleri ile ilgili karmaşık matematiksel problemlerin analizi sistemlerin modellenmesi
  2. Problem çözme yeteneğinin geliştirilmesi ve bu şekilde pasif, yarı-aktif ve aktif kontrol yöntemleri kullanarak taşıt titreşimlerinin bastırılması
  3. Karmaşık matematiksel problemlerin çözümünde bilgisayar yazılımlarını ve bunlara bağlı çözüm tekniklerini kullanabilme becerisinin geliştirilmesi
  4. Disiplinli ekip çalışması yapabilme becerisi
  5. Yaşam boyu sürekli öğrenimi geliştirme
  6. Çağdaş çalışmaları takip edebilme becerisi
  7. Mesleki ve etik sorumluluk anlayışına sahip olma ve iletişim kurabilme becerisi
  8. Bir probleme birden fazla ve optimum çözüm bulma yeteneğinin geliştirilmesi
  9. Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını ulusal ve uluslar arası ortamlarda sistematik ve açık bir şekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarabilme becerisi

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5DÖÇ-6DÖÇ-7DÖÇ-8DÖÇ-9
PÇ-1---------
PÇ-2---------
PÇ-3---------
PÇ-4---------
PÇ-5---------
PÇ-6---------
PÇ-7---------
PÇ-8---------
PÇ-9---------
PÇ-10---------

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Giriş: Taşıt titreşimleri, süspansiyon sistemleri, konfor ve titreşim kontrolü hakkında genel değerlendirmeDers notları
2Dinamik sistemlerin modellenmesi ve titreşim analizine genel bakışDers notları
3Seyir konforunun ISO261 Standardı çerçevesinde analiz edilmesiDers notları
4Taşıt sistemlerinin modellenmesi: 2, 3 ve 5 serbestlik dereceli taşıt modellerinin oluşturulması, ISO 8608’e göre yol modellerinin oluşturulmasıDers notları
5Aktif süspansiyon uygulaması: 2 Serbestlik dereceli taşıt modeli için PID kontrol uygulamasıDers notları
6Pasif ve aktif süspansiyon sistemleri ile taşıt süspansiyon açıklığı analizi, transfer fonksiyonu, durum-uzay modeli, açık ve kapalı çevrim analizleriDers notları
7Yarı-aktif süspansiyon sistemleri: 2 serbestlik dereceli taşıt modeli için MR damper uygulaması ve PID kontrolüDers notları
8Ara Sınav 1
9Aktif süspansiyon sistemleriDers notları
10Lineer kontrol sistemlerine genel bakış: Kontrol edilebilirlik, gözlemlenebilirlik vs.Ders notları
11Aktif süspansiyon uygulaması: Tam durum geri beslemeli kontrol ve LQR uygulaması.Ders notları
12Aktif süspansiyon uygulaması: Gözlemleyici tasarımı (Kalman Filtresi) ve LQG uygulamasıDers notları
13Aktif süspansiyon uygulaması: Bulanık mantıklı kontrol uygulaması (Fuzzy Logic Control)Ders notları
14Aktif süspansiyon uygulamasında Genetik Algoritma kullanımı ile parametre optimizasyonu Ders notları
15Konu Tekrarı ve Uygulamaları
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev630
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati133
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması132
Derse Özgü Staj
Ödev615
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler130
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)115
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)125
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarBu dersin verimli geçmesi için Otomatik Kontrol ve Matlab-Simulink yazılımında temel bilgilere sahip olmak gerekmektedir.