Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Çeviribilim Paradigmaları MTF611137.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiDoktora
Dersin TürüSeçmeli @ Batı Dil. ve Edeb. ABD Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Doktora Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimBatı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüAyse Banu Karadag
Dersi Veren(ler)Ayse Banu Karadag
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıFarklı çeviri paradigmalarını tarihsel bir bakış açısıyla ayrıntılı bir şekilde incelemek ve bunları çeviribilim bağlamında disiplinlerarası etkileşimlerini göz önünde bulundurarak değerlendirmek.
Dersin İçeriğiFarklı çeviri paradigmalarının bilgikuramsal ve varlıkbilimsel temellerinin tarihsel bir yaklaşımla incelenmesi; bir bilim dalı olarak çeviribilim alanında yaşanan “paradigma” değişikliklerinin çeviribilimin üst-alanları (çeviribilim felsefesi, sosyolojisi vb.) çerçevesinde değerlendirilmesi; çeviribilimdeki kaynak-odaklı ve erek-odaklı kuramların tarihsel süreçteki yeri ve öneminin karşılaştırmalı bir şekilde irdelenmesi.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • BALLARD Michel: 1995 De Cicéron à Benjamin. Traducteurs, traductions, réflexions, P.U. Lille, (1992).
  • BASSNETT-McGUIRE, Susan ve André LEFEVERE (ed.): 1995 Translation, History and Culture, Cassell, New York, 2. Baskı.
  • BENGİ-ÖNER, Işın: 1999 Çeviri Bir Süreçtir... Ya Çeviribilim? İstanbul. Sel Yayıncılık. 2001 Çeviri Kuramlarını Düşünürken… İstanbul. Sel Yayıncılık. 2001 Çeviribilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul. Sel Yayıncılık.
  • BERK, Özlem: 2001 “Ulusların ve Ulusal Kimliklerin Oluşturulmasında Çeviri Yöntemlerinin Rol ve İşlevi”. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4. 49-66. 2002 “Batılılaşma ve Çeviri”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce. Modernleşme ve Batıcılık (yay. haz. Uygur Kocabaşoğlu). 3. İletişim Yayınları. İstanbul. 511-520. 2004 Translation and Westernization in Turkey: From the 1840s to the 1980s (Yayımlanmış Doktora tezi). Ege Yayınları. İstanbul.
  • İNCE, Ülker ve Işın BENGİ-ÖNER: 2009 Kızılcık Karpuz Olur mu Hiç? İlahi Çevirmen. Diye Yayınları. İstanbul.
  • KARADAĞ, Ayşe Banu: 2008 Çevirinin Tanıklığında “Medeniyet”in Dönüşümü. Diye Yayınları. İstanbul.
  • KAYAOĞLU, Taceddin: 1998 Türkiye’de Tercüme Müesseseleri. Kitabevi Yayınları. İstanbul.
  • EVEN-ZOHAR, Itamar: 1987 “The Making of Culture Repertoire and The Role of Transfer”, Translations: (Re)Shaping of Literature and Culture (ed. S. Paker), Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2002, ss. 166-174.
  • LEDERER, Marianne: 1997 “De l’interdépendance de la théorie et de la pratique en traduction”, in Hommage à Hasan-Âli Yücel Anma Kitabı. Çeviri : Ekinler ve Zamanlar Kavşağı / La traduction : carrefour des cultures et des temps, édité par Hasan ANAMUR yönetiminde, Yıldız Teknik Üniversitesi Yayını, İstanbul, 1997.
  • PAKER, Saliha: 2002 “Translation as Terceme and Nazire. Culture-bound Concepts and Their Implications for a Conceptual Framework for Research on Ottoman Translation History”. Crosscultural Transgressions Research Models in Translation Studies II. Historical and Ideological Issues (ed. Theo Hermans). St. Jerome Publishing. Manchester. 120-143. 2006 “Ottoman Conceptions of Translation and Its Practice. The “1897” “Classics Debate” as a Focus for Examining Change”. Translationg Others (ed. Theo Hermans). St. Jerome Publishing. Manchester. 325-349.
  • REISS, Katharine: 2000 Translation criticism. The Potentials and Limitations, Saint Jerome Publishing.
  • TELLİOĞLU, Banu: 1998 Reflections of Gideon Toury's Target-Oriented Theory and Hans J. Vermeer's Skopos Theory on Translation Criticism: A Meta-Critique. Unpublished M.A. Thesis. Boğaziçi University.
  • TOURY, Gideon: 1980 In Search of a Theory of Translation, Tel Aviv, The Porter Institute of Poetics and Semiotics, 1980. 1995 Descriptive Translation Studies and Beyond, Amsterdam-Philadelphia, John Benjamins Publishing Company, 1995.
  • VERMEER, Hans J.: 1989 “Skopos and Commission in Translational Action”. Readings in Translation Theory (yay. haz. A. Chesterman). Oy Finn Lectura Ab.. Helsinki. 173-200. 1991 “Çevirmek ve Anlamak, Biçimle İşlev Arasındaki Bağımlılıklar ve Anlamanın Kültürel Önkoşulları”, Derleyerek çev.: T. Kurultay, Metis Çeviri,16, 1991, 41-49. 1995 Skopos Theory of Translation (Some arguments for and against), Heidelberg, Preprint, 1995.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler “paradigma” kavramının ne olduğunu bilimsel kaynaklara gönderme yaparak tanımlayabilecektir.
  2. Öğrenciler bilimsel devrimlerin yapısında “paradigma”nın yeri ve önemini kavrayacaktır.
  3. Öğrenciler çeviribilimdeki paradigma değişimini sağlıklı bir şekilde değerlendirebilecektir.
  4. Öğrenciler çeviribilimdeki paradigma öncesi ve sonrasına eleştirel bilinçle yaklaşabilecektir.
  5. Öğrenciler çeviribilimdeki paradigma değişiminin alt-alanlara etkisini kuram ve uygulama düzeyinde kavrayacaktır.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-1-----
PÇ-2-----
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-----
PÇ-6-----
PÇ-7-----
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-10-----
PÇ-11-----
PÇ-12-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Sosyal bir bilim dalı olarak çeviribilimin doğasıKaynak kitap
2Çeviribilimin bir bilim dalı olarak ne zaman ve nasıl ortaya çıktığı. Kaynak kitap
3 “Paradigma” kavramının bilim felsefesi çerçevesinde adlandırılması ve anlamlandırılması. Kaynak kitap
4Çeviribilim tarihindeki farklı çeviri paradigmalarının belirlenmesi ve bu paradigmalar çerçevesinde ele alınan çeviri kuramlarının bilgikuramsal ve varlıkbilimsel temellerinin incelenmesi. Kaynak kitap
5Çeviribilimde kaynak-odaklı paradigmanın ortaya çıkışı. Kaynak kitap
6Çeviribilimde kaynak-odaklı paradigmayı oluşturan kuramların genel özellikleri -IKaynak kitap
7Çeviribilimde kaynak-odaklı paradigmayı oluşturan kuramların genel özellikleri -IIKaynak kitap
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Çeviribilimde erek-odaklı paradigmayı oluşturan kuramların genel özellikleri.Kaynak kitap
10Çağdaş çeviri yaklaşımlarındaki “görecelik” kavramı-IKaynak kitap
11Çağdaş çeviri yaklaşımlarındaki “görecelik” kavramı-IIKaynak kitap
12Çağdaş çeviri yaklaşımlarındaki “kültür” ve “ideoloji” vurgusu-IKaynak kitap
13Çağdaş çeviri yaklaşımlarındaki “kültür” ve “ideoloji” vurgusu-IIKaynak kitap
14Yapısalcılık-sorasının ve kurgusökümün çeviri yaklaşımları üzerindeki etkileriKaynak kitap
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar260
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati133
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması1310
Derse Özgü Staj
Ödev00
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler00
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)218
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)116
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok