Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Genel Dilbilim Sentaks-Semantik‎TDE3272‎23200
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu @ Türk Dili ve Edebiyatı Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimTürk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüSevim Yılmaz Önder
Dersi Veren(ler)Sevim Yılmaz Önder, Funda Şan
Asistan(lar)ıGamzegül Çıtak
Dersin Amacı‎1.‎ Sözdizimi incelemelerinin tanıtılması, farklı yaklaşımların ‎değerlendirilmesi ‎2.‎ ‎ Tümce öğelerinin dilbilimsel verilerle incelenmesi‎ ‎3.‎ Anlambilimi ve anlam olaylarının değerlendirilmesi
Dersin İçeriğiSözdizimi ve tümce konusu incelenecek, farklı yaklaşımlar ‎değerlendirilecek. Anlambilimi ayrıntılarıyla incelenecek ve konu ‎Türkçe örneklerle pekiştirilecek
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Engin Uzun, Dilbilgisinin Temel Kavramları, Türkçe Üzerine ‎Tartışmalar, İstanbul 2004. ‎
  • ‎Nadir Engin Uzun, Ana çizgileriyle Evrensel Dilbilgisi ve Türkçe, ‎İstanbul 2000.
  • Doğan Aksan, Anlambilimi ve Türk Anlambilimi (Ana Çizgileriyle), ‎Ankara 1978. ‎
  • Claus Schönig,The internal division of Modern Turkic and Its historical implications, 1999.
  • Fatma Erkman Akerson, Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış, 2016.
  • Sumru Özsoy, Dilbilim Sözlüğü, 2019.
  • Zeynel Kıran-Ayşe Kıran, Dilbilime Giriş, 2001.
  • Sumru Özsoy, Türkçenin Yapısı-I Sesbilim, 2004.
  • Doğan Aksan, Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, Türk Dil Kurumu Yayınları, 2000.
Opsiyonel Program Bileşenleri"."

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler sözdizimi ve tümce konusunda kaynaklarda yer alan bilgileri ‎inceleyerek bakış açısı kazanır‎
  2. Öğrenciler tümce çözümlemelerinde görülen farklı yaklaşımları değerlendirme ‎becerisi kazanır
  3. Dil, sözcük, kavram ve anlam hakkındaki görüşleri gözden geçirerek ‎eşanlamlılık, çokanlamlılık, anlam olayları ve Türkçede anlam olayları ‎konusunda bilgi edinir
  4. Sözdizimi konusunda yazılmış kaynakları öğrenecekler
  5. Farklı yöntemlerle sözcük çözümleyebilme yetisine sahip olurlar

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-15-5--
PÇ-2----5
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-454-
PÇ-6-----
PÇ-7-----
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-10-----
PÇ-11-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Dersin içeriğinin ve kaynakların tanıtımıKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
2Modern dilbilimi tarihi ve evreleriKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
3Modern dilbilimin oluşumu ve Cenevre dilbilim okuluKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
4Cenevre dilbilim okulunun temsilcileri ve F. SaussureKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
5F. Saussure’ün dilbilim teorisinde gösterge bilim vb. temel kavramlarKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
6Prag dilbilim okulu ve Prag dilbilim okulunun temsilcileri: R. Jakobson, N. Trubetskoy, S. KarsevskiKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
7R. Jakobson’un işlevsel dilbilim teorisiTümce örneklerinin ‎hazırlanması‎
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Kopenhag dilbilim okuluKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
10Kopenhag dilbilim okulunun temsilcileri: Viggo Brondal, Luis Hjelmslev ve Hans J. UldallKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
11Amerikan dilbilim okuluKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
12Amerikan dilbilim okulunun temsilcileri: F. Boas, E. Sapir, L Bloomfield, Z. S. Harris ve N. ChomskyKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
13Noam Chomsky ve sentaks teorisiKonuyla ilgili kaynakların ‎incelenmesi‎
14Üretici-dönüşümsel dil bilgisi teorisi ve sentaks ağacı uygulamalarıTürkçe eserlerin bu açıdan ‎incelenmesi‎
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği310
Ödev110
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması135
Derse Özgü Staj
Ödev15
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği33
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)15
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok