Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Mimari Tasarımda Ergonomik Faktörler Ve Ergonomi TeknikleriMIM641037.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiDoktora
Dersin TürüSeçmeli @ Mimarlık ABD Mimari Tasarım Doktora Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMimarlık Bölümü
Dersin KoordinatörüÇiğdem Canbay Türkyılmaz
Dersi Veren(ler)Çiğdem Canbay Türkyılmaz
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıMimari tasarımı etkileyen ergonomik faktörleri ortaya koymak, insanın kullandığı bina, mekan ve donanımların boyutlarını, mekanları oluşturan öge ve bileşenleri, farklı işlevlere sahip mekanları performans ve konfor koşulları bağlamında incelemek; mimarların, insanın fiziksel ve psiko-sosyal gereksinmelerine uygun tasarımlar oluşturmalarında ve değerlendirmelerinde yardımcı olmak
Dersin İçeriğiErgonominin tanımı, amacı ve önemi/Mimari-ergonomi ilişkisinin belirlenmesi/Mimari tasarım sürecinde ergonominin yeri/Ergonomi biliminin çalışma alanları/Kullanıcıların fizyolojik, biyolojik, psikolojik, estetik değerlendirmelerinde ergonomi teknikleri/Nesnel değerlendirme teknikleri/Öznel değerlendirme teknikleri/Ergonomi tekniklerinin mimaride kullanım olanakları/Yeşil ergonomi
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Bayazıt, N., İnsan Ölçülerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma, İTÜ Dergisi, Cilt: 29, sayı:2, 1971.
  • Baymur, F., Genel Psikoloji, İnkılap ve Aka Kitabevleri, Istanbul, 1978.
  • Broadbent, G., Design in Architecture, John Wiley and Sons, London, 1973
  • Burt Hill Kosar Rittelmann Associates, Commercial Building Design: Integrating Climate, Comfort and Cost, Van Nostrand Reinhold Company, New York, 1987.
  • Chapanis, A., Research Techniques in Human Engineering, John Hopkins Press, Baltimore, 1959.
  • Ching, F.D.A., Architecture: Form, Space
  • Ching, F.D.K., İç Mekan Tasarımı, YEM, 2007.
  • Dreyfuss, H., Human Factors in Design, Whitney Library of Design, New York, 1967.
  • Erkan, N., Ergonomi, M.P.M. Yayınları 373, Ankara, 1988.
  • Grandjean, E., Fizyologische Arbeitaplatzgestaltgung, Leitfaden der Ergonomie, 1967
  • Grandjean, E., Précis d’Ergonomie, Les Editions d’Organisation, Paris, 1985.
  • Grandjean, E., Wohnphysiologie, Verlag für Arkitektur Artemis, Zürich, 1973.
  • Hall, E.T., The Hidden Dimension, Doubleday Company Inc. Garden City, New York, 1966.
  • Harids, A.H., Ergonomics, Industrial Safety Handbook, W. Handley, Mc Graw Hill Co. Ltd., 1969.
  • Hesselgren, S., The Language of Architecture, Applied Science Publishers Ltd., Barking Essex, 1969.
  • Heuser, K.C., Innenarchitecture Raumgestaltung, Band 1, Baumverlag, Berlin, 1983.
  • Laville, A., L’ergonomie, Presses Universitaires de France, Paris, 1981. Markus, T.A., ve diğerleri, Building Performance, Building Performance Research Unit, Applied Science Publishers Ltd., London ,1972.
  • Mc Cormick, E.J., Human Factors Engineering, Mc Graw Hill, London, 1970.
  • Panero, J., Zelnik, M., Human Dimension-Interior Space, 1979
  • Singleton, W.T., Ergonomics in System Designs, Ergonomics, 1967
  • Singleton, W.T., Introduction to Ergonomics, World Health Organisation, Geneva, 1972.
  • Ünügür, S.M, Kültür Farklarının Mutfaklarda Mekan Gereksinmelerine Etkilerinin Saptanmasında Kullanılabilecek Bir Ergonomik Metod, Doktora Tezi, İTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, 1973.
  • Wisner, A., Ergonomie, Travail Mental, Anthropotechnologie, textes Généraux III, 1976-1981, Collection de Physologie du Travail et d’Ergonomie du CNAM, No: 68, 1981
  • Tay, E.C., Canbay Türkyılmaz, Ç., “Açık Alan Ergonomisine Dair Bir İnceleme, Şişhane Parkı Örneği, 23. Ulusal Ergonomi Kongresi, Çukurova Üniversitesi, Adana, 26-28 Ekim 2017.
  • Okan, Ö., Canbay Türkyılmaz Ç.,”Fuar Organizasyonlarının Ergonomi Ölçütleri Açısından İrdelenmesi, 2016 Uluslararası EXPOMED Fuarı Katılım Standları Örneği, 23. Ulusal Ergonomi Kongresi, Çukurova Üniversitesi, Adana, 26-28 Ekim 2017.
  • Çekmecelioğlu, E., Bayram, Ö.F., Canbay Türkyılmaz, Ç., “Kamusal Mekanların Ergonomik Kriterler Açısından Değerlendirilmesi, Eminönü Meydanı Örneği, 23. Ulusal Ergonomi Kongresi, Çukurova Üniversitesi, Adana, 26-28 Ekim 2017.
  • Tapkı, S., Canbay Türkyılmaz, Ç.,”İlköğretim Yapılarında Ergonomi Kavramının İncelenmesi: Tip Proje İlkokulu ile Tasarım Projesi İlkokulunun Karşılaştırılması”, 23. Ulusal Ergonomi Kongresi, Çukurova Üniversitesi, Adana, 26-28 Ekim 2017.
  • Eren Akaydın, Ö., Canbay Türkyılmaz, Ç.,”İşlevsel Dönüşüme Uğramış Yapılarda Ergonomi Kavramı; Üsküdar Nevmekan Örnek İncelemesi, 23. Ulusal Ergonomi Kongresi, Çukurova Üniversitesi, Adana, 26-28 Ekim 2017.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Mimari tasarımı etkileyen ergonomik faktörleri irdeleyebilme ve tasarımda kullanma becerisini kazanır
  2. Farklı işlevlere sahip mekanları performans ve konfor koşulları bağlamında irdeleyebilme ve tasarımda kullanabilme becerisini kazanır.
  3. İnsan-mekan-donanım ilişkilerini ileri düzeyde tanımlayabilme ve tasarımda kullanma becerisini kazanır
  4. Ergonomi tekniklerinin mimaride kullanım olanaklarını kavrama ve tasarımda kullanma becerisi
  5. Endüstri mühendisliği-iş sağlığı ve güvenliği gibi diğer disiplinlerle çalışma becerisi kazanır.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Dersin tanımı, içeriğin irdelenmesi, çalışma planı Okuma listesi
2Ergonominin tanımı, amacı ve önemi NA
3Mimari-ergonomi ilişkisinin belirlenmesi NA
4Mimari tasarım sürecinde ergonominin yeri NA
5Ergonomi biliminin çalışma alanları NA
6Kullanıcıların fizyolojik, biyolojik, psikolojik, estetik değerlendirmelerinde ergonomi teknikleri NA
7Nesnel ve öznel değerlendirme teknikleri NA
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9Ergonomi tekniklerinin mimaride kullanım olanakları NA
10Ödev 1 teslimi ve sunumuNA
11Mimarlık-ergonomi-sürdürülebilirlik ilişkisiNA
12Mimari Mekan Örgütlenmesi Ve Davranış Konumu: paradigmalarının tanımlanması: Fiziksel ve psiko-sosyal kullanıcı gereksinmeleri ile tasarım ilişkisiNA
13İşlevsel konfor, Fiziksel konfor, Güvenlik, Biçimsel estetik, Anlam (simgesel estetik) ve Toplumsal etkileşimNA
14Ödev 2 teslimi ve sunumu NA
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım13
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev220
Sunum/Jüri210
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati133
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması125
Derse Özgü Staj
Ödev235
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer225
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)14
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok