Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Batılılaşma Dönemi İstanbulMIM432224200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Mimarlık Lisans Programı
Seçmeli @ Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Lisans Programı
Ders KategorisiGenel Kültür Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMimarlık Bölümü
Dersin KoordinatörüUzay Yergün
Dersi Veren(ler)Uzay Yergün
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıOsmanlı İmparatorluğu’nda 18. yüzyılda başlayıp 19. yüzyıl boyunca süren Batılılaşma eylemlerinin, birçok uygarlığın kültürel birikimlerini içeren İstanbul’un mimarlık ve kentsel alanlarındaki etkilerini çeşitli yönleriyle irdelemektedir.
Dersin İçeriğiBatılılaşma kavramı açıklanarak, Batılılaşma süreci irdelenmektedir. İstanbul’da Osmanlı Mimarisinde batılılaşmanın evreleri, Tanzimat’ın yeri ve örgütsel değişmeler, Batılılaşmanın mimarlık alanına etkileri ve Batılılaşmanın kent mekanına etkileri işlenmektedir.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Cezar, M., Sanatta Batı’ya Açılış ve Osman Hamdi, Erol Kerim Aksoy Yayınları, İstanbul, 1995.
  • Arel, A., 18. Yüzyıl İstanbul Mimarisinde Batılılaşma Süreci, İstanbul, 1975.
  • Cezar, M., 19. Yüzyıl Beyoğlusu, Akbank Yayınları, İstanbul, 1991.
  • Denel, S., Batılılaşma Sürecinde İstanbul’da Tasarım ve Dış Mekanlarda Değişim, ODTÜ, Ankara, 1982.
  • Kuban, D., İstanbul Yazıları: Kent ve Mimarlık Üzerine, YEM Yayınları, İstanbul, 1998.
  • Aktüre, S., 19. Yüzyıl Sonunda Anadolu Kenti Mekansal Yapı Çözümlemesi, Yayınlanmış Doktora Tezi, ODTÜ, Ankara, 1978.
  • Tanzimattan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, İletişim Yayınları, İstanbul, 1985.
  • Yergün, U., "Batılılaşma Dönemi Mimarisinde, Yapım Teknolojisindeki Değişim ve Gelişim” YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi (yayınlanmamış), İstanbul, 2002.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Osmanlı Batılılaşma döneminde inşa edilmiş yapıları tanımak
  2. Kentsel mekan ve geleneksel yapılarda dönem sürecinde yaşanan değişimin nedenlerini öğrenmek
  3. Batılılaşama sürecinde yasal düzenleme, örgütsel ve kurumsal değişimler gibi devlet yapısında görülen reform hareketlerinin Osmanlı mimarlığına olan etkileri hakkında ayrıntılı bilgiler edinmek
  4. Dönem mimarlığına etken olan yabancı, Levanten ve Osmanlı mimarlarını tanımak
  5. Dönem mimarlığına etken olan yabancı, Levanten ve Osmanlı mimarların İstanbul kent dokusunda yer alan yapılarını ayırt etmek

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5
PÇ-1-----
PÇ-2-----
PÇ-3-----
PÇ-4-----
PÇ-5-----
PÇ-6-----
PÇ-7-----
PÇ-8-----
PÇ-9-----
PÇ-10-----
PÇ-11-----
PÇ-12-----
PÇ-13-----

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Tanışma / Dersin amaç, kapsam ve yönteminin açıklaması. Kavram olarak Batılılaşma / Batı, Batılılaşma kavramların ortaya çıkış nedenleri.NA
2Osmanlı ve Batılılaşma / Batılılaşmanın nedenleri / Batılılaşmayı yönlendiren etmenler.NA
3Batılılaşma evreleri, yasal ve örgütsel değişimler / Batılılaşma yolunda ilk adımlar. II. Mahmut dönemi reformları.NA
4Batılılaşma evreleri, yasal ve örgütsel değişimler / Tanzimat Dönemi ve Islahat Fermanı.NA
5Batılılaşma evreleri, yasal ve örgütsel değişimler / Meşrutiyet ve ilk Anayasa, 1908 hareketi ve II. Meşrutiyet.NA
6Batılılaşma döneminde Osmanlı mimarisi / Genel çerçeveNA
7XVIII. yüzyıl’da kentsel mekanlarda Batılılaşmanın izleri / Lale Devri (1718-1730)NA
8Ara Sınav 1 / Uygulama veya Konu Tekrarı
9XVIII. yüzyıl’da kentsel mekanlarda Batılılaşmanın izleri / Lale Devri sonrası, I. Mahmut (1730-1754) ve III. Osman (1754-1757) dönemleriNA
10XVIII. yüzyıl’da kentsel mekanlarda Batılılaşmanın izleri / Lale Devri sonrası, III. Mustafa (1757-1774) ve I. Abdülhamit (1774-1789) dönemleri NA
11XVIII. yüzyıl’da kentsel mekanlarda Batılılaşmanın izleri / Lale Devri sonrası, III. Selim (1789-1807) dönemi NA
12XIX. yüzyıl’da kentsel mekanlarda batılılaşmanın izleri / Tanzimat Dönemi / Kent yönetimindeki değişiklik / Yasal düzenlemeler ve örgütlenme / İlk imar planlarıNA
13Vize II / Batılılaşma ve kentsel mekan / Kent yapısındaki dönüşümNA
14Batılılaşma ve kentsel mekan / Mimarlık Eğitimi, Yeni gereksinimlerden doğan yapılarNA
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev120
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar240
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati132
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması116
Derse Özgü Staj
Ödev115
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)23
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)14
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok